Μακαριος Δρουσιώτης

Η αντίσταση και οι αντιστασιακοί, με ή χωρίς εισαγωγικά, είναι από τους πρωταγωνιστές της υπό εξέλιξη προεκλογικής εκστρατείας. Ο απερχόμενος πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος έχει μοιράσει μετάλλια και προαγωγές σε πέραν των 1000 αστυνομικών για την "αντιστασιακή" τους δραστηριότητα.

 

Το Υπουργικό Συμβούλίο αποφάσισε ότι ο εκπαιδευτικός στόχος της φετινής σχολικής χρονιάς είναι ο Μακάριος, με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από το θάνατό του. Το Υπουργείο Παιδείας διέταξε τους εκπαιδευτικούς να οργανώσουν εκθέσεις, εκδηλώσεις, εκδόσεις, ακόμη και σύνθεση τραγουδιού για τον Μακάριο. Τα βραβεία θα τα απονέμει ο πρόεδρος Παπαδόπουλος σε εκδήλωση στο προεδρικό μέγαρο, στις 7 Δεκεμβρίου, ημέρα που έχει καθιερωθεί ως η επέτειος της αντίστασης.

 

Όταν λένε αντίσταση εννοούν την ενεργό συμμετοχή σε αντιστασιακές δραστηριότητες, ενάντια στην επέμβαση της ελληνικής χούντας στα εσωτερικά της Κύπρου, με αποκορύφωμα το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974.

 

Μάλιστα, μέρος της επικοινωνιακής στρατηγικής του Τάσσου Παπαδόπουλου είναι ο παραλληλισμός του τότε με το σήμερα. Όπως, δηλαδή, η χούντα, εξυπηρετώντας ξένα συμφέροντα ήθελε να ανατρέψει και τον Μακάριο, έτσι και σήμερα τα ίδια κέντρα "μηχανορραφούν για να φύγει ο Τ. Παπαδόπουλος από την εξουσία". Μέρος αυτής της "συνωμοσίας" είναι και η υποψηφιότητα του Δ. Χριστόφια.

 

Αντιδρώντας, το ΑΚΕΛ είπε ότι ο Τάσσος Παπαδόπουλος συναγελάζεται με στελέχη της ΕΟΚΑ Β. Η θέση αυτή προκάλεσε την οργή του απερχόμενου Προέδρου, ο οποίος το θεώρησε ύβριν και αισχρή συκοφαντία. Το ΑΚΕΛ απέτυχε να τεκμηριώσει τον ισχυρισμό του περί συναντήσεων του Τ. Παπαδόπουλου με στελέχη της ΕΟΚΑ Β. Το επιτελείο του Δ. Χριστόφια έθεσε το ζήτημα αυτό σε λάθος βάση: Δεν έχει τόση σημασία αν ο Τ. Παπαδόπουλος συνάντησε ή όχι στελέχη της ΕΟΚΑ Β. Το σημαντικό είναι ότι εκφράζει σήμερα τους σκληρούς της ΕΟΚΑ Β.

 

Ο Τ. Παπαδόπουλος δεν νομιμοποιείται να κατατάσσει τον εαυτό του μεταξύ των αντιστασιακών, ούτε έχει το ηθικό έρεισμα να μοιράζει μετάλλια σε αντιστασιακούς:

• Ουδέποτε τοποθετήθηκε κατά της δικτατορίας στην Ελλάδα. Αντιθέτως θώπευσε το καθεστώς της 21ης Απριλίου, την Εθνική Κυβέρνηση της Μητέρας Πατρίδας, όπως την αποκαλούσε, και θεωρούσε υπονομευτές τους λίγους που διαδήλωναν κατά της χούντας.
• Έχει προσωπική ευθύνη για την ανάμιξη της χούντας στα εσωτερικά της Κύπρου, διότι μαζί με τον Γιωρκάτζη έφεραν παράνομα στην Κύπρο, το 1961, τον Γεώργιο Παπαδόπουλο για να ιδρύσουν μαζί την οργάνωση Ακρίτας, ενώ ο Δ. Ιωαννίδης ήταν αυτός που έκανε τα επιτελικά σχέδια για επιχειρήσεις κατά των Τουρκοκυπρίων.
• Δεν ήταν προσωπικά σε ρήξη με την ΕΟΚΑ Β, ούτε τοποθετήθηκε ποτέ ξεκάθαρα κατά της δράσης της. Στις 15 Ιουλίου 1974 συνελήφθη στην Αμμόχωστο, αλλά αφέθηκε ελεύθερος την επομένη με παρέμβαση του υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Β' Κίκη Κωνσταντίνου. Εκατοντάδες άλλοι Μακαριακοί έμειναν στα κελιά μέχρι την τουρκική εισβολή.

Ξέσπασμα Χατζηδημητρίου

 

Με αφορμή την προσπάθεια που καταβάλλεται για να αναδειχθεί ο Τ. Παπαδόπουλος σε εκφραστή της αντιστασιακής δραστηριότητας στην Κύπρο, το πρώην στέλεχος της ΕΔΕΚ Τάκης Χατζηδημητρίου επικοινώνησε μαζί μας και με αγανάκτηση μας προέτρεψε να ψάξουμε τα γεγονότα της 21ης Απριλίου 1971, όταν στρατιώτες της ΕΣΑ, με πολιτικά, διέλυσαν αντιχουντική πορεία στη Λευκωσία και το ρόλο που διαδραμάτισε ο Τάσσος Παπαδόπουλος στη συγκάλυψη των χουντικών αξιωματικών της Εθνικής Φρουράς που τα είχαν προκαλέσει.

 

Το 1971 ο Γρίβας ετοίμαζε από την Αθήνα την ΕΟΚΑ Β΄. Στη Λευκωσία διάφορες ομάδες, σε συνεργασία με το Β' Γραφείο του ΓΕΕΦ, δημιουργούσαν το κατάλληλο κλίμα για την έναρξη ενός νέου ενωτικού αγώνα. Την παραμονή της επετείου της 21ης Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο σωματείο Μαυρομμάτης Αγίου Παύλου μεγάλη εκδήλωση για τον εορτασμό της επετείου της "Εθνικής Επαναστάσεως". Εκπροσωπήθηκε σύσσωμη η Κυβέρνηση της Κύπρου.

 

Με αφορμή την επέτειο της χούντας, η Επιτροπή για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα (ΕΑΔΕ), η μόνη αντιχουντική οργάνωση που υπήρχε στην Κύπρο, οργάνωνε πορεία στη Λευκωσία. "Δεχτήκαμε εκβιαστικά μηνύματα να ματαιώσουμε την πορεία. Μια χουντική εφημερίδα έγραψε πως 'θα χυθεί αίμα'. Παρόλα αυτά, κρίναμε ως ΕΑΔΕ, ότι ήταν ώρα να αναμετρηθούμε με τη χούντα. Στη Λευκωσία επικρατούσε φασιστικό κλίμα. Δεν μπορούσες να μιλήσεις. Οι χουντικοί αξιωματικοί που ήλεγχαν την Εθνική Φρουρά επέβαλαν κλίμα τρομοκρατίας, προετοιμάζοντας την κάθοδο του Γρίβα στην Κύπρο".

 

Η πορεία ξεκίνησε από το οδοντιατρείο του Τάκη Χατζηδημητρίου στην οδό Ονασαγόρου. Ευθύς αμέσως μια μεγάλη ομάδα στρατιωτών με πολιτικά επιτέθηκαν στους διαδηλωτές, τους κτύπησαν με γκλομπ, τους διέλυσαν και πήραν σαν "λάφυρο" την ελληνική σημαία. Τις επόμενες μέρες η εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" δημοσίευσε φωτογραφίες με τα ονόματα των στρατιωτών. Υπηρετούσαν όλοι στην Ελληνική Στρατιωτική Αστυνομία Κύπρου (ΕΣΑΚ).

Το θέμα πήρε πολιτικές διαστάσεις. Η ΕΣΑΚ ήταν παρακλάδι της ελληνική ΕΣΑ, όπου διοικητής ήταν ο Δημήτριος Ιωαννίδης. "Η διάλυση μιας αντιχουντικής εκδήλωσης από στρατιώτες με πολιτική περιβολή ήταν ένα μικρό πραξικόπημα. Ήταν η απαρχή της δικτατόρευσης της κοινωνίας από τους χουντικούς αξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς. Ήταν τα 'προπόνια' του πραξικοπήματος του Ιουλίου", αναφέρει ο Τάκης Χατζηδημητρίου.

 

Η Επιτροπή ζήτησε από τον Β. Λυσσαρίδη να θέσει το ζήτημα στη Βουλή. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος, εκ μέρους των εθνικοφρόνων Βουλευτών, όχι μόνο του Ενιαίου αλλά και της Προοδευτικής Παράταξης, προσπάθησε να ματαιώσει τη συζήτηση. "Η προσέγγιση του ήταν νομική. Υποστήριξε ότι έγινε μια συμπλοκή μεταξύ πολιτών και πως το ζήτημα ήταν καθαρά αστυνομικό. Ο στρατός βγήκε στους δρόμους και διέλυσε πολιτική συγκέντρωση και ο Τ. Παπαδόπουλος δεν είδε τίποτα", αναφέρει ο Χατζηδημητρίου.

Στην επιμονή της ΕΔΕΚ, κλήθηκε στη Βουλή για να ενημερώσει τους Βουλευτές ο υπουργός Εσωτερικών Επαμεινώνδας Κωμοδρόμος, ο οποίος σε όλη του τη θητεία ήταν δουλικός προς τη χούντα.

 

"Επανάστασις" η χούντα

 

Η ομιλία του, που είναι καταγραμμένη στα πρακτικά της Βουλής, ήταν μια συνηγορία υπέρ του στρατιωτικού καθεστώτος των Αθηνών:

 

"Είναι γεγονός ότι μικρά ομάς Ελλήνων Κυπρίων ανέλαβε προ τινός αγώνα σκληρόν δι' επιβολήν των δημοκρατικών ιδεών της εις Ελλάδα και φαίνεται να είναι αποφασισμένη διά πάσαν θυσίαν, διά να επιτύχη να καταστήση συμπαθείς τας ιδέας και σκέψεις της εις τον Κυπριακόν λαόν.

H ολότης σχεδόν του λαού μας έβλεπεν όλας τας καταβαλλομένας ενέργειας με παγεράν αδιαφορίαν και σιωπήν και κατεδίκασε σιωπηρώς ως κακήν και μάλλον αντικυπριακήν την σκέψιν της εκδηλώσεως της πινακιδοφορίας της 21.4.1971 της στρεφομένης κατά της σημερινής Ελληνικής Κυβερνήσεως και η οποία μάλίστα θα ελάμβανε χώραν κατά την ιδίαν ημέραν καθ' ην προανηγγέλθη συγκέντρωσις εορταστική της 21ης Απριλίου, ημέρας καθ' ην εκηρύττερο και επεβάλλετο η τελευταία Στρατιωτική Επανάστασις".

 

Ο Υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, έλεγε τότε, πως αυτοί που διαδήλωναν κατά της χούντας ήταν μια μικρή μειοψηφία (και είχε δίκαιο, όλοι κι όλοι ήταν 24 άνθρωποι). Η ομολογία αυτή δεν δικαιολογεί τις εκατοντάδες των μεταλλίων των αντιστασιακών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και αστυνομικοί που έκαναν πλάτες στους ΕΣΑτζήδες για να δείρουν τους διαδηλωτές. Δεν περιλαμβάνεται κανένας της ΕΑΔΕ. "Ευτυχώς δεν μας πρόσφερε μετάλλια ο Παπαδόπουλος, διότι εγώ προσωπικά θα βρισκόμουν στη δύσκολη θέση να το απορρίψω", αναφέρει ο Τ. Χατζαηδημητρίου.

 

Η “μητέρα πατρίς”

 

Ο Υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου είπε ενώπιον της Βουλής ότι θα έπρεπε να είχε απαγορεύσει την πορεία. "Δεν την απαγορεύσαμεν όμως διότι εκρίθη ως μια καχεκτική και ασήμαντος εκδήλωσις, και συνεπώς, ως εκδήλωσις ανάξια λόγου δεν έπρεπε να της εδίδετο σημασία διά μίας απαγορεύσεως".

 

Ο Τάσσος Παπαδόπουλος, εκ μέρους όλων των εθνικοφρόνων Βουλευτών (έτσι συστήθηκε), δήλωσε στη Βουλή ότι πείσθηκε από τα επιχειρήματα του Κωμοδόρμου και έψεξε το γεγονός ότι "επετράπη και εκτός της Βουλής αλλά και εντός της Βουλής, να δημιουργηθούν συνθήκαι αι οποίαι πραγματικώς δύνανται να κλονίσουν εκ βάθρων την στενήν και αγαστήν συνεργασίαν μεταξύ των Κυβερνήσεων της Κύπρου και της μητρός πατρίδος".

 

Ο Παπαδόπουλος είπε πως οι δραστηριότητες της ΕΑΔΕ αποτελούσαν "πρόκλησιν" κατά των αισθημάτων του κυπριακού λαού".

"Μου φαίνεται πραγματικά κραυγαλέα η αντίφασις αφ' ενός μεν να κοπτώμεθα δήθεν, και τονίζω την λέξιν 'δήθεν', διά συνεργασίαν με την Κυβέρνησιν της Μητρός Πατρίδος, ενώ παραλλήλως να απαιτώμεν διά τους εαυτούς μας το δικαίωμα να επικρίνωμεν, να συνεργούμεν και να υποδαυλίζωμεν ανατροπήν της οιασδήποτε Κυβερνήσεως μετά της οποίας επιδιώκομεν συνεργασίαν και της οποίας εκλιπαρούμεν την υποστήριξιν και την αρωγήν".

 

Η ομιλία του Τ. Παπαδόπουλου διακοπτόταν από χειροκροτήματα οπαδών της χούντας που κατέλαβαν το ακροατήριο της Βουλής, αφού πορεύτηκαν εν πομπή από το σωματείο Μαυρομμάτης Αγίου Παύλου, όπου την παραμονή των επεισοδίων εορτάστηκε η επέτειος της "επαναστάσεως". Σύμφωνα με τα πρακτικά της Βουλής χρειάστηκε να παρέμβει ο Πρόεδρος της Βουλής και να υποδείξει στο ακροατήριο ότι δεν επιτρέπονταν τα χειροκροτήματα.

 

Η συζήτηση δεν ήταν επί της ουσίας, αλλά επί της διαδικασίας. Το θέμα της διάλυσης πολιτικής συγκέντρωσης από ΕΣΑτζήδες κρίθηκε άσκοπο, διότι όπως είπε ο Τ. Παπαδόπουλος "έχει επεκταθή εις την συζήτησιν του καθεστωτικού θέματος της Μητέρας Πατρίδος". Ο Παπαδόπουλος ζήτησε να μπει το θέμα σε ψηφοφορία και με την πλειοψηφία των εθνικοφρόνων Βουλευτών, δεν έγινε η συζήτηση.

Μακάριος Δρουσιώτης

Πολίτης

28/10/2007