• Παρασκευή 26 Απριλίου 2024

Δύο απόπειρες και μία δολοφονία | Κριτικές

Στον πόλεμο δεν υπάρχει φιλανθρωπία

Στο βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη "Δύο απόπειρες και μία δολοφονία" γίνεται εκτενής αναφορά στη στρατιωτική επιχείρηση της Εθνικής Φρουράς στην Κοφίνου το Νοέμβριο του 1967, ένα γεγονός ιστορικής σημασίας, αφού την επιχείρηση εκείνη ακολούθησε σφοδρή αντίδραση της Τουρκίας που είχε ως αποτέλεσμα την ανάκληση του ελληνικού στρατού από την Κύπρο. Όλοι σχεδόν οι πολιτικοί μας και τα μέσα ενημέρωσης, κάθε φορά που αναφέρονται σ' αυτό το γεγονός επιρρίπτουν την ευθύνη στο στρατηγό Γρίβα, ο οποίος ήταν ο αρχηγός των στρατιωτικών δυνάμεων εκείνη την εποχή. Επικαλούνται μάλιστα μια δήλωση που έκαμε το 1973 ο Μακάριος ότι ο Γρίβας "ενήργησε πολύ πέραν των ορίων της δοθείσης εις αυτόν εξουσιοδοτήσεως".

 

Ευτυχώς ο Μακάριος Δρουσιώτης αποκαθιστά σε μεγάλο βαθμό την αλήθεια και στο θέμα αυτό. Στηριζόμενος σε αδιάψευστα ντοκουμέντα, ξεκαθαρίζει πως εκείνος που έσπρωξε τα πράγματα στη σύγκρουση ήταν ο Γιωρκάτζης ο οποίος καλυπτόταν από τον Μακάριο. Εγώ θα έλεγα πως ο Γιωρκάτζης απλώς εκτελούσε οδηγίες του Μακαρίου. Η αλήθεια είναι ότι ο Γρίβας όχι μόνο δεν ήθελε να γίνει η επιχείρηση, αλλά είχε προειδοποιήσει γραπτώς για τις πολιτικές συνέπειες και την ελληνική κυβέρνηση και τον Μακάριο. Από τον τελευταίο είχε ζητήσει, κατά τη διάρκεια σύσκεψης στις 31/10/1967, να αναλάβει την πολιτική ευθύνη για τα επακόλουθα. Αυτό αποδεικνύεται και από ένα σήμα που είχε στείλει την ίδια μέρα στην Αθήνα, το οποίο έχει δημοσιευθεί σε φωτοτυπία.

 

Όμως ο φίλος Δρουσιώτης δέχεται την άποψη πως ο Γρίβας χρησιμοποίησε στην επιχείρηση εκείνη υπερβολικές δυνάμεις, μια άποψη που υποστήριξε και ο κ. Αλέκος Μαρκίδης κατά την παρουσίαση του βιβλίου. Και οι δύο κάμνουν, κατά τη γνώμη μου, λάθος. Ο πόλεμος δεν είναι πολιτικός διάλογος όπου μπορεί κανείς να κατηγορήσει τον αντίπαλο ότι υπερβαίνει τα όρια ή δεν συμπεριφέρεται με ευγένεια. Είναι αγώνας αλληλοεξόντωσης, χωρίς όρια και περιορισμούς. Καλύτερα από όλους ο Καρλ Φον Κλάουζεβιτς, ο "πατέρας του πολέμου", έχει διατυπώσει τον ορισμό του: "O πόλεμος είναι μια πράξη βίας που σκοπεύει να εξαναγκάσει τον αντίπαλο να εκτελέσει τη θέλησή μας".

 

Το θέμα είναι να μην αρχίσει ένας πόλεμος. Από τη στιγμή που θα αρχίσει, δεν μπορεί να έχει όρια. Ο Κλάουζεβιτς υποστηρίζει την "υπέρτατη χρήση δύναμης" και εξηγεί πως εδώ δεν χωρούν φιλάνθρωπα αισθήματα "Οι φιλάνθρωποι μπορεί εύκολα να φαντασθούν πως υπάρχει επιδέξια μέθοδος αφοπλισμού και κατανίκησης του εχθρού χωρίς μεγάλη αιματοχυσία και ότι αυτή είναι η σωστή αντίληψη της τέχνης του πολέμου. Όσο ευλογοφανής κι αν φαίνεται αυτή η αντίληψη, είναι λανθασμένη και πρέπει να εξαλειφθεί. Διότι σε τόσο επικίνδυνα πράγματα, όπως ένας πόλεμος, τα λάθη που πηγάζουν από ένα πνεύμα φιλανθρωπίας είναι ό,τι χειρότερο. Καθώς η χρήση φυσικής δύναμης στον υπέρτατο βαθμό χωρίς αμφιβολία αποκλείει τη συνεργασία με τη νοημοσύνη, εκείνος που χρησιμοποιεί αφειδώς δύναμη, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την έκταση της αιματοχυσίας, πρέπει να αποκτήσει την υπεροχή αν ο αντίπαλός του δεν ενεργεί με παρόμοιο τρόπο. Με τέτοια μέσα ο πρώτος επιβάλλει το νόμο στον δεύτερο και οι δύο προχωρούν σε ακρότητες στις οποίες οι μόνοι περιορισμοί είναι εκείνοι που επιβάλλονται από την ποσότητα της καταβαλλόμενης δύναμης από κάθε πλευρά".

 

Ο Γρίβας λοιπόν ήταν και πολιτικά, αλλά και στρατιωτικά σωστός στην Κοφίνου. Το θέμα ήταν να μην στον στείλουν εκεί. Από τη στιγμή που τον έστειλαν, ήταν υποχρεωμένος να ενεργήσει ως στρατιώτης.


Λουκάς Χαραλάμπους

Πολίτης

12/07/2009