Ανεμίζοντας αυτοσχέδια σημαιάκια της Κυπριακής Δημοκρατίας
ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΧΘΕΣ της ανακήρυξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την παραμονή τα παιδάκια έφευγαν από τα σχολεία ανεμίζοντας αυτοσχέδια σημαιάκια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Διερωτώμαι πραγματικά τι να λένε σήμερα οι δάσκαλοι στα παιδιά για την επέτειο. Στην εποχή μας, πάντως, δεν εορτάζαμε στα σχολεία την επέτειο της ανεξαρτησίας. Ούτε αργία είχαμε, ούτε ξέραμε ότι υπήρχε τέτοια επέτειος. Και γιατί να ξέρουμε άλλωστε, αφού το επίσημο κράτος την είχε διαγράψει αυτήν από τα δεφτέρια του;
ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ δεν ξέρουν πολλοί γιατί εορτάζουμε την επέτειο της κυπριακής ανεξαρτησίας την 1η του Οκτώβρη. Για την ακρίβεια, η πραγματική επέτειος είναι η 15η Αυγούστου, αφού τα μεσάνυχτα της μέρας εκείνης, το 1960, έγινε η υποστολή της βρετανικής σημαίας και αναρτήθηκε η κυπριακή. Οι παππούδες μας έχουν να πουν ότι οι δουλειές της νύχτας δεν είναι ποτέ καλές. Ισως να είναι και αυτός ένας από τους λόγους που η κυπριακή σημαία δεν απέκτησε ποτέ αξία στη συνείδησή μας.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ της ανεξαρτησίας, η 15η Αυγούστου ήταν η επίσημη επέτειος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το 1963 το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε τη μετάθεση της επετείου την 1η του Οκτώβρη. Ο λόγος μπορεί να φαντάζει αστείος, αλλά είναι πραγματικός: Στις 15 Αυγούστου εορτάζει η Παναγία της Μονής Κύκκου και ο Μακάριος δεν ήθελε να απουσιάζει από το μοναστήρι που τον πήρε βοσκό και τον παρέδωσε εθνάρχη.
ΑΠΟ ΤΟ 1964, μετά την κατάρρευση των συμφωνιών και την απόπειρα των Τουρκοκυπρίων να αυτονομηθούν, μέχρι το 1974 δεν εορτάζαμε την επέτειο. Ούτε υπήρχε πουθενά αναρτημένη η κυπριακή σημαία. Κανένα δεν συγκινούσε τότε η ανεξαρτησία. Ο σκοπός ήταν και πάλι η Ενωση και αυτό που συγκινούσε ήταν η ελληνική σημαία και όχι ένα άσπρο πανί με τον χάρτη της Κύπρου... Την ανεξαρτησία ανακαλύψαμε ξανά ύστερα από το 1974, όταν επαναφέραμε στο εορτολόγιό μας την 1η Οκτωβρίου και προσπαθήσαμε να δώσουμε αξία στην κυπριακή σημαία.
Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΣΗΜΑΙΑ είναι ίσως το πιο παρεξηγημένο εθνικό σύμβολο στην υφήλιο. Κι όπως μαρτυρεί ο συνεργάτης του Μακαρίου Νίκος Κρανιδιώτης (πατέρας του Γιάννου Κρανιδιώτη), μας προέκυψε εντελώς τυχαία. Κατά τον Κρανιδιώτη, ενώ είχαν γίνει όλες οι διευθετήσεις για την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, κανένας δεν είχε σκεφτεί ότι το νέο κράτος χρειαζόταν και μία σημαία. Την τελευταία στιγμή ο Μακάριος -που τα έκανε όλα μόνος του- θυμήθηκε τη σημαία. Τότε μπήκε στο προεδρικό ένας Τουρκοκύπριος δάσκαλος της τέχνης και ο Μακάριος του ζήτησε να σχεδιάσει στο άψε σβήσε μια σημαία!
ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΣ, λοιπόν, τη μικρή μου κόρη από το σχολείο στο σπίτι και βλέποντάς την να ανεμίζει το σημαιάκι της Κύπρου, προσπάθησα να της εξηγήσω για την ανεξαρτησία και τη σημαία. Αλλά, παρ' ότι κάνω τον ειδικό, δεν μπόρεσα να της περιγράψω με απλά λόγια πώς ξεκίνησε και πού κατέληξε αυτή η υπόθεση της ανεξαρτησίας. Πώς να εξηγήσεις σε ένα παιδάκι μια ιστορία τόσο περίπλοκη και μπερδεμένη, που είναι όλη σου η ζωή; Μπροστά στο αδιέξοδο που βρέθηκα, άρχισα να σιγομουρμουρίζω: Γεννήθηκα με το Κυπριακό, έζησα στην εφηβεία μου την καταστροφή του 1974, ενηλικιώθηκα με το πρόβλημα, δεν θέλω να πεθάνω με αυτό. Ας γίνει κάτι, ρε γ....
Μακάριος Δρουσιώτης
Ελευθεροτυπία
02/10/2002