Μακαριος Δρουσιώτης

Είναι εντυπωσιακή αλλά όχι ανεξήγητη η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση πέρασε στα ΜΜΕ το μήνυμα ότι είμαστε σε υβριδικό πόλεμο με την Τουρκία και ότι οι δημοσιογράφοι έχουν πατριωτικό καθήκον να αντισταθούν. Όταν ο Πρόεδρος τηλεφώνησε στον εμίρη του Κατάρ για να παρέμβει στο Al Jazeera, φανταστείτε τι ευχέρεια επικοινωνίας έχει με τα τοπικά ΜΜΕ.

 

Χάριν συζήτησης υιοθετώ τη θέση της κυβέρνησης ότι η έρευνα του Al Jazeera για τα διαβατήρια έχει πονηρά κίνητρα και ότι υποκινείται από την Τουρκία. Η αιτία αυτού του υβριδικού πολέμου είναι αναμφίβολα οι βλέψεις της γειτονικής χώρας στην κυπριακή ΑΟΖ. Με δεδομένη αυτήν την παραδοχή εγείρονται μερικά ερωτήματα που άπτονται της διαχείρισης των εθνικών συμφερόντων της χώρας.

 

Για παράδειγμα, αφού η Τουρκία έχει έλεγχο στο Κατάρ, γιατί η κυβέρνηση παραχώρησε στη χώρα αυτή, κατά τρόπο πανηγυρικό, το τεμάχιο 10 της ΑΟΖ σε κοινοπραξία με την ExxonMobil; Αν η Τουρκία είναι σε θέση να μας κάνει υβριδικό πόλεμο μέσω του Al Jazeera, γιατί να μην έχει διεισδύσει και στον ενεργειακό σχεδιασμό της Κύπρου χωρίς να το πάρουμε χαμπάρι;

 

Είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση δεν είναι ευχαριστημένη από τον τρόπο που η Ιταλία αντιμετωπίζει τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ και είναι διάχυτη η υποψία ότι η κρατική ΕΝΙ βλέπει προς την Άγκυρα. Δεν είναι καθόλου εξωπραγματικό το σενάριο η ΕΝΙ να ενεργεί ευθύς εξαρχής σε συνεννόηση με την Τουρκία. Δεν χρειάζεται να ανατρέξει κανείς σε θεωρίες συνωμοσίας και να αναζητήσει μυστικά πρωτόκολλα για να το τεκμηριώσει. Η ανάλυση των ανοιχτών πηγών πληροφοριών και ειδικά οι δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών της εταιρείας, σε συνάρτηση με τους νόμους της αγοράς αρκούν για να καταλήξει κανείς στο εύλογο συμπέρασμα ότι το ενδιαφέρον της ΕΝΙ υποκινήθηκε από την προσδοκία επίλυσης του Κυπριακού και εξαγωγής των αποθεμάτων στη διψασμένη για ενέργεια τουρκική αγορά.

 

Αν κοιτάξει κανείς τον χάρτη της κυπριακής ΑΟΖ διαπιστώνει ότι η ΕΝΙ συμμετέχει πλέον στα επτά -εκ των οποίων στα πέντε είναι διαχειριστής- από τα εννέα αδειοδοτημένα τεμάχια. Ένα έχει η ExxonMobil μαζί με το Κατάρ και το άλλο είναι το περιβόητο «οικόπεδο 12», όπου εντοπίστηκε το κοίτασμα Αφροδίτη, το οποίο μια δεκαετία μετά την ανακάλυψή του παραμένει ανεκμετάλλευτο και σε στασιμότητα. Ένα από τα κωλύματα για εκμετάλλευση του Αφροδίτη είναι και η άρνηση του Ισραήλ να υπογράψει συμφωνία καταμερισμού, επειδή μια άκρη του κοιτάσματος επεκτείνεται στη δική του ΑΟΖ και διεκδικεί δυσανάλογα μεγαλύτερο ποσοστό.

 

Ο Βενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος μετά από μια δεκαετία συζητήσεων και διαπραγματεύσεων δεν βάζει μια υπογραφή για το Αφροδίτη, πήρε στο άψε-σβήσε τις υπογραφές της Κύπρου και της Ελλάδας για την κατασκευή του αγωγού EastMed για να μεταφέρουμε, τάχα, φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας και Ιταλίας. Ποιο αέριο θα μεταφέρουμε δεν μας εξήγησε κανένας μέχρι σήμερα. Τα κοιτάσματα που ελέγχει η ΕΝΙ, η οποία δεν βλέπει άλλη λύση από την τουρκική αγορά; Αυτό της ExxonMobil και του Κατάρ; Ή το Αφροδίτη που χάσκει δέκα χρόνια ανεκμετάλλευτο, παρά τις άλλες συμφωνίες που υπογράψαμε με την Αίγυπτο για αγωγό;

 

Αν ανατρέξει κανείς στη λίστα των χωρών που έχουν επιβεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου, η Κύπρος δεν υπάρχει καν, ούτε και η Ελλάδα. Ίσως να είμαστε τα μόνα κράτη στον κόσμο που υπογράψαμε συμφωνία για να κατασκευάσουμε αγωγό χωρίς να υπάρχουν τα αποθέματα που θα τον τροφοδοτούν, ούτε και η αγορά που θα το απορροφήσει, ούτε επενδυτικό ενδιαφέρον.

 

Ακόμη και τα κοιτάσματα που θα επιβεβαιωθούν και τα άλλα που μπορεί να ανακαλυφθούν δεν τα ελέγχουμε. Πέραν της απαραίτητης προϋπόθεσης της επίλυσης των διαφορών στην περιοχή, τα συμβόλαια που υπογράφηκαν είναι στη βάση του καταμερισμού. Δηλαδή τα πιθανά κοιτάσματα θα τα αναπτύξουν οι εταιρείες, θα βγάλουν τα έξοδά τους και θα μας δώσουν ένα μερίδιο. Αν θα αναπτυχθούν ποτέ θα το κρίνει η αγορά και όχι οι γραμμές που τραβάμε με μαρκαδόρο στη Μεσόγειο και η άντληση με πλατφόρμες από σκηνές αρχείου στην τηλεόραση.

 

Η αφορμή αυτής της κρίσης είναι ο EastMed, που είναι ένα επικοινωνιακό τέχνασμα για να τρίξει το Ισραήλ τα δόντια του στην Τουρκία, η οποία με τη σειρά της επιδιώκει να αποδείξει με τον τσαμπουκά ότι κάνει κουμάντο στην περιοχή. Ύστερα προέκυψε η κρίση στη Λιβύη. Η Γαλλία που άνοιξε λογαριασμούς με την Τουρκία για τα λάφυρα της Λιβύης μπήκε στο φρενοκομείο της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά αν συμβεί το ατύχημα εντελώς μόνοι μας θα υποστούμε τις συνέπειες, όπως και το 1974.

 

Αλήθεια, ξέρει κανένας ποια είναι η στρατηγική μας και ποιο το σχέδιό μας για την ενέργεια; Είναι ένα διαπραγματευτικό χαρτί για να απαλλάξουμε τη χώρα μας από την κατοχή ή μια αφορμή για κρίσεις και εντάσεις με την Τουρκία; Κάποτε ήταν εθνικός μας στόχος το τερματικό LNG. Τελικά θα κάνουμε το τερματικό, όχι για να πουλούμε αλλά για να αγοράζουμε! Σήμερα είναι η φαντασίωση του EastMed σε συνεργασία με όλες τις χώρες που έχουν παρτίδες με την Τουρκία. Είναι με αυτήν τη τυφλή στρατηγική που θα βγάλουμε την Τουρκία έξω; Τα σημάδια δείχνουν προς την αντίθεση κατεύθυνση. Χάσαμε τα κατεχόμενα μετά από έναν συμβατικό πόλεμο και τώρα κινδυνεύουν οι ελεύθερες περιοχές από έναν υβριδικό πόλεμο.

 

Δεν έχουμε στρατηγική, όχι επειδή υπάρχει ανικανότητα, αλλά διότι δεν υπάρχει η αίσθηση του δημόσιου συμφέροντος. Για ζητήματα που έχουν προσωπικές ατζέντες μια χαρά τα καταφέρνουν. Για την ακρίβεια με αυτά ασχολούνται και διαχειρίζονται τη χώρα σαν ιδιωτικό τσιφλίκι. Αυτό είναι το όραμά τους, να κυβερνήσουν πέντε χρόνια και να εξασφαλιστούν ωσάν να ζήσουν 500.

 

Βρισκόμαστε, λοιπόν, σε υβριδικό πόλεμο διότι είμαστε ευάλωτοι. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια να πείσει κάποιος την Ευρώπη ότι η Κύπρος κυβερνάται από ένα διεφθαρμένο σύστημα εξουσίας, το οποίο άφησε άλυτο το Κυπριακό για να πουλά ευρωπαϊκά διαβατήρια σε μαφιόζους. Το πρόβλημα με τα διαβατήρια δεν είναι το επενδυτικό πρόγραμμα, αλλά το εμπόριο -και σε ορισμένες περιπτώσεις το λαθρεμπόριο- υπηκοοτήτων, όπου γίνονται συναλλαγές και κάτω από το τραπέζι. Αυτές οι συναλλαγές δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς πολιτική κάλυψη και είναι η σχέση των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων με τα διαβατήρια που κατέστρεψε το επενδυτικό πρόγραμμα και όχι τα δημοσιεύματα, όποια κίνητρα κι αν τους αποδίδονται.

 

Ο επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ Ντιντιέ Ρέϊντερς έριξε μέσω του Al Jazeera το γάντι, καλώντας το σύστημα δικαιοσύνης της Κύπρου να αναλάβει δράση. Ποιο σύστημα δικαιοσύνης; Εκείνο που είναι αποτελεσματικό μόνο για τους κατσικοκλέφτες; Ο επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ, μάλλον χωρίς να έχει πρόθεση, άγγιξε το πρόβλημα στην ουσία του, που είναι η έλλειψη αξιόπιστου συστήματος δικαιοσύνης και η απουσία ανεξάρτητων θεσμών, οι οποίοι συχνά λειτουργούν σαν πλυντήρια της διαφθοράς παρά σαν εξισορροπητικοί παράγοντες σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα. Εκεί είναι η ρίζα του κακού και αυτό είναι το πρώτο εθνικό πρόβλημα της χώρας. Το άλυτο πολιτικό ζήτημα είναι παρενέργεια της διαφθοράς και χρησιμοποιείται ως το τέλειο άλλοθι για να επιβεβαιώνεται καθημερινά στη χώρα μας η ρήση πως ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο του κάθε απατεώνα.

 

Μακάριος Δρουσιώτης

Πολίτης

30/08/2020