Μακαριος Δρουσιώτης

 

Άκουσα με ενδιαφέρον τη συνέντευξη του Ανδρέα Μαυρογιάννη στον Γιώργο Παυλίδη, στο Κανάλι 6, για το Κυπριακό και ειδικά για το Κραν Μοντανά. Είναι θετικό το γεγονός ότι ο Μαυρογιάννης συμμετέχει στο δημόσιο διάλογο και αποδέχτηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις για το περιεχόμενο του βιβλίου μου «Έγκλημα στο Κραν Μοντανά», το οποίο είπε πως έχει διαβάσει

 

Βρήκα ενδιαφέρον το γεγονός ότι κάνει κάποιες παραδοχές που δεν είναι συνήθεις για την κυπριακή πραγματικότητα, όπως: Η Τουρκία του ΑΚΡ ενδιαφερόταν για τη λύση του Κυπριακού και η ενέργεια θα μπορούσε να γίνει καταλύτης, αλλά με προορισμό την τουρκική αγορά. Αποδέχεται επίσης ότι οι συζητήσεις που γίνονταν στο Κραν Μοντανά με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για τα τουρκικά στρατεύματα που ενδεχόμενα θα παρέμεναν στην Κύπρο μετά τη λύση αφορούσαν τα μεγέθη της Συνθήκης της ’60, δηλαδή 650 Τούρκοι και 950 Έλληνες. Και το σημαντικότερο, η διεθνής κοινότητα θεωρεί εμάς υπαίτιους για το ναυάγιο.

 

Εκεί που δεν μας τα λέει καλά ο Μαυρογιάννης είναι στο γιατί δεν λύθηκε το Κυπριακό αφού, όπως είπε σε παλαιότερη συνέντευξη του, «φτάσαμε μια ανάσα πριν από τη λύση». Σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα μεταμορφώνεται σε Αναστασιάδη. Και δεν θα μπορούσε να τοποθετηθεί διαφορετικά διότι ήταν δίπλα του σε όλες τις συναντήσεις. Από τη στιγμή που δεν διαφοροποιήθηκε τότε -τουναντίον ταυτίστηκε δημόσια μαζί του - δεν μπορεί σήμερα να αναθεωρήσει την άποψη του, όσα τεκμήρια κι αν τεθούν ενώπιον του. Δεδομένων και των προεδρικών φιλοδοξιών του, τις οποίες δεν απέκλεισε στο τέλος της συνέντευξης, είναι υποχρεωμένος να υπερασπίζεται την αξιοπιστία του αφηγήματός του. Αυτό έκανε και στη συνέντευξη, υποστηρίζοντας ότι την κρίσιμη στιγμή υπαναχώρησε η Τουρκία.

 

Ένα από τα ζητήματα που εθίγησαν στη συνέντευξη ήταν και η πρόταση του Αναστασιάδη για δύο κράτη στην Κύπρο. Υποβαθμίζοντας τη σοβαρότητα της πρότασης, ο Μαυρογιάννης είπε ότι επρόκειτο για «κουβέντες» και ότι ουδέποτε ο Αναστασιάδης συζήτησε μαζί του ένα τέτοιο σενάριο. Επανάλαβε εκείνο που είπε και άλλες φορές ότι επρόκειτο για ιδεοθύελλα ή αγγλιστί brainstorming. Είπε ακόμη ότι στη συνεργασία του με τον Αναστασιάδη είχε διαφωνίες αλλά δεν αντιμετώπισε διλήμματα συνείδησης και εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα παραιτείτο.

 

Το βράδυ της 5^ης Ιουλίου 2017, παραμονή του κρίσιμου δείπνου στο Κραν Μοντανά, ο Μαυρογιάννης συνόδευσε τον Αναστασιάδη σε συνάντηση της ολομέλειας της διάσκεψης. Στο τέλος της συνάντησης, ενώ όλοι οι άλλοι αποχώρησαν, ο Αναστασιάδης έμεινε πίσω με τον Τσαβούσογλου και συνομίλησαν μόνοι τους για μια ώρα και 15 λεπτά. Όλος ο διπλωματικός κόσμος που ασχολείται με το Κυπριακό ξέρει ότι σε εκείνη τη συνάντηση ο Αναστασιάδης είπε στον Τσαβούσογλου ότι το Κυπριακό δεν λύνεται με ομοσπονδία. Ζήτησε να του δώσει η Τουρκία χρόνο να πάει σε εκλογές και μετά θα προωθούσε τη λύση των δύο κρατών. Είναι δυνατόν ο Μαυρογιάννης, ο οποίος ήταν κοντά του όλο αυτό διάστημα να μην έχει καταλάβει τίποτα; Δεν ρώτησε τον Αναστασιάδη τι συζητούσε με τον Τσαβούσογλου τόση ώρα; Και δεν τον ενόχλησε που ο Πρόεδρος έκανε ιδεοθύελλες με τον Τσαβούσοβλου αλλά όχι μαζί του; Αν η προώθηση των δύο κρατών που σήμερα τη θεωρεί επικίνδυνη δεν ήταν λόγος παραίτησης από τα καθήκοντά του διαπραγματευτή, τι άλλο θα μπορούσε να ταρακουνήσει τη συνείδησή του;

 

Από τη στιγμή που την παραμονή της τελικής διαπραγμάτευσης ο Πρόεδρος πρόσφερε δύο κράτη στην Τουρκία, με αντάλλαγμα να τον αφήσουν ανενόχλητο να κάμει εκλογές, ελάχιστη σημασία έχει το τι συνέβη στο μοιραίο δείπνο. Εξάλλου, η διάσκεψη κρίθηκε πριν καν αρχίσει το δείπνο, στην τελευταία συνάντηση του Γενικού Γραμματέα με τον Αναστασιάδη, ο οποίος συνοδευόταν από τους Νίκο Χριστοδουλίδη και Ανδρέα Μαυρογιάννη.

 

Στην αξιολόγηση που έκαναν τα Ηνωμένα Έθνη – η οποία δεν περιλαμβάνεται στα έγγραφα που διέρρευσαν στον Φιλελεύθερο - αναφέρεται ότι στη διάρκεια διμερούς συνάντησης που είχε ο Αναστασιάδης με τον Γενικό Γραμματέα, «ο Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε ότι η Τουρκία θα ήταν πρόθυμη να εγκαταλείψει τις εγγυήσεις και το μονομερές δικαίωμα επέμβασης από την πρώτη μέρα, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει ένας ισχυρός μηχανισμός που θα διασφαλίζει την εφαρμογή της συμφωνίας. Ωστόσο, η Τουρκία δεν ήταν έτοιμη να το δηλώσει γραπτώς ούτε να το επιβεβαιώσει παρουσία των άλλων συμμετεχόντων. Επιπλέον, θα το αποδεχόταν μόνο ως μέρος του τελικού πακέτου». (Το σχετικό απόσπασμα δημοσιεύεται σε φωτοτυπία)

 

Ορθά ο Μαυρογιάννης επεσήμανε στη συνέντευξή του ότι είναι λάθος προσέγγιση η στοχοποίηση των ανθρώπων των Ηνωμένων Εθνών, οι οποίοι δεν βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία να ενοχοποιήσουν τη δική μας πλευρά. Τα όσα καταγράφονται στα εσωτερικά έγγραφα των Ηνωμένων Εθνών αποτυπώνουν την αντίληψη του Γενικού Γραμματέα και της ομάδας του για τα γεγονότα. Στο ίδιο έγγραφο, λοιπόν, αναφέρεται πως όταν ο γενικός γραμματέας ενημέρωσε τον Αναστασιάδη για τις προθέσεις της Τουρκίας να δεχτεί κατάργηση των εγγυήσεων, «φάνηκε να ανησυχεί, παρόλο ότι αυτό ήταν το σημαντικότερο αίτημα της ελληνοκυπριακής πλευράς όλα αυτά τα χρόνια». Αλήθεια, γιατί πανικοβλήθηκε ο Αναστασιάδης από την προοπτική κατάργησης των εγγυήσεων; Μήπως επειδή επηρεάζονταν τα σχέδια του να πάει σε εκλογές;

 

Δεν είναι παράδοξο το ότι η ανησυχία του Αναστασιάδη, η οποία αποτυπώνεται και στα πρακτικά που δημοσιεύτηκαν, να μην έγινε αντιληπτή από τον Μαυρογιάννη που καθόταν δίπλα του; Σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο, ο Αναστασιάδης «αμφισβήτησε την εγκυρότητα των πληροφοριών που του διαβιβάστηκαν», δηλαδή δεν ήθελε να πιστέψει ότι η Τουρκία συζητούσε κατάργηση των εγγυήσεων. Έτσι, αντί να πει στο Γενικό Γραμματέα ποιες ήταν οι δικές του προϋποθέσεις και να του δώσει τη συγκατάθεσή του να ετοιμάσει μια συνολική πρόταση συμφωνίας, του είπε όχι σε ΟΛΑ.

 

Όπως με εξαντλητική λεπτομέρεια καταγράφονται τα γεγονότα στο βιβλίο μου, η Συνθήκη Εγγυήσεως θα αντικαθίστατο από τη Συνθήκη Εφαρμογής, η ραχοκοκαλιά της οποίας ήταν ο μηχανισμός εφαρμογής της λύσης. Ο μηχανισμός αυτός ήταν απρόσμενα ευνοϊκός για την ελληνοκυπριακή πλευρά και Μαυρογιάννης είπε στη συνέντευξή του ότι έγινε αποδεχτός από την πλευρά μας. Δεν λέει την αλήθεια. Ο ίδιος ο Μαυρογίαννης, στη μοναδική παρέμβασή του που καταγράφεται από τη συνάντηση Αναστασιάδη – Γκουτέρες, σεκόνταρε τον Αναστασιάδη στην απόρριψη του προτεινόμενου μηχανισμού με το πρόσχημα ότι θα συμμετείχε η Τουρκία σε μια επιτροπή. Ο Αναστασιάδης περιέγραψε το μηχανισμό αυτό σαν Συνθήκη Εγγυήσεως με άλλο όνομα. Η τοποθέτηση του αυτή προκάλεσε τη δυσφορία του Γ.Γ. «Μπορείτε να τον απορρίψετε αλλά δεν είναι Συνθήκη Εγγυήσεως με άλλο όνομα», του είπε.

 

Μια άλλη ψευδής τοποθέτηση του Μαυρογιάννη στη συνέντευξη του με τον Γιώργο Παυλίδη ήταν η αναφορά του ότι «δεχτήκαμε το πλαίσιο Γκουτέρες». Για τέσσερις μέρες από την ημέρα υποβολής του, στις 30 Ιουνίου, ο Μαυρογιάννης βομβάρδιζε εκ μέρους του Αναστασιάδη τον Έσπεν Άιντα με προφάσεις για το περιεχόμενο του πλαισίου. Στις 4 Ιουλίου 2017, ο Μαυρογιάννης και η ομάδα του σύρραψαν ένα δικό τους πλαίσιο Γκουτέρες, στο οποίο έδωσαν έμφαση στα στοιχεία που ευνοούσαν τη δική μας πλευρά και αφαίρεσαν ή και υποβάθμισαν στοιχεία που αφορούσαν την άλλη πλευρά. Στην κορυφή του εγγράφου έγραψαν “UN Secretary – General”, ως αν το έγγραφο αυτό να είχε συνταχθεί από τον γενικό γραμματέα! (Δημοσιεύεται αυτούσιο) Αργότερα, κοινοποίησαν αυτό το πλαστό πλαίσιο Γκουτέρες σε ξένους ηγέτες και στην ΕΕ.

 

Λίγους μήνες μετά, ο Μαυρογιάννης πρωτοστάτησε στην εκστρατεία του Προεδρικού να πείσει την κοινή γνώμη ότι το αληθινό πλαίσιο Γκουτέρες ήταν το χαλκευμένο και όχι εκείνο που τους είχε παραδώσει ως non paper ο Άιντα. (δημοσιεύεται εδώ για σκοπούς σύγκρισης) Στα τέλη του 2019 ο Μαυρογιάννης συνόδευσε τον Αναστασιάδη στη συνάντηση του Βερολίνου με τους Γκουτέρες και Ακιντζί. Εκεί είχε την ευκαιρία να ακούσει με τα αυτιά του τον γενικό γραμματέα να ξεκαθαρίζει δύο ζητήματα. Πρώτον: ένα είναι το πλαίσιο Γκουτέρες, εκείνο της 30^ης Ιουνίου. Και δεύτερον: δεν υπήρξε καμιά παρανόηση εκ μέρους του για το τι του είχε πει ο Τσαβούσογλου για τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα δεχόταν κατάργηση των εγγυήσεων.

 

Στη συνέντευξή του ο Μαυρογιάννης, ο οποίος ήταν παρών στο δείπνο, επέμεινε στο αφήγημα των Αναστασιάδη – Κοτζιά ότι η διάσκεψη ναυάγησε επειδή υπαναχώρησε ο Τσαβούσογλου από εκείνα που είχε υποσχεθεί στο γενικό γραμματέα. Πέραν των πρακτικών που έχουν δημοσιευτεί και είναι αρκούντως διαφωτιστικά για το τι έγινε, σημαντική είναι και η αποτίμηση των ίδιων των Ηνωμένων Εθνών για τη στιγμή που η διάσκεψη κατέληξε σε ναυάγιο:

 

«Η διάθεση προς το τέλος του δείπνου έγινε πολύ ξινή, με ιδιαίτερα τον κ. Αναστασιάδη αλλά και τον κ. Κοτζιά να γίνονται ερειστικοί. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα από τα βασικά στοιχεία [της λύσης] ήταν εκεί, οι συμμετέχοντες δεν κατάφεραν να τα δέσουν μεταξύ τους. Αυτό, οδήγησε τελικά τον Γενικό Γραμματέα στο συμπέρασμα ότι δεν ήταν δυνατή η επίτευξη συμφωνίας…»

 

Τα Ηνωμένα Έθνη, λοιπόν, δεν υιοθετούν τα αφηγήματα των Αναστασιάδη, Κοτζιά και Μαυρογιάννη, αλλά κατονομάζουν τους δύο πρώτους ότι ήταν ερειστικοί. Η διάσκεψη του Κραν Μοντανά ήταν συνέχεια εκείνης που έγινε τον Ιανουάριο στη Γενεύη και τη διάλυσε ο Κοτζιάς, τον οποίο ο Αναστασιάδης αποκαλούσε «ψυχοπαθή», αλλά ο Μαυρογιάννης τον υπερασπίστηκε σε ομιλία που έκανε στη Θεσσαλονίκη. Από τον Φεβρουάριο, όταν ο Αναστασιάδης αυτομόλησε στη Μόσχα και σήκωσε λευκή σημαία στον Κοτζιά, πορεύτηκαν μαζί μέχρι το τέλος με σκοπό να οδηγήσουν την πρωτοβουλία σε ναυάγιο για να ακολουθήσουν όλα τα φοβερά και τρομερά που ο Μαυρογιάννης διηγείται σήμερα. Από τον Φεβρουάριο του 2017 μέχρι το ναυάγιο του Κραν Μοντανά δεν υπάρχει ψήγμα καλής θέλησης από μέρους του Αναστασιάδη, παρά μόνο συστηματική υπονόμευση της διαδικασίας και υπόσκαψη του Έσπεν Άιντα, με τη στήριξη και τη συνεισφορά ξένων δυνάμεων που έχουν συμφέροντα από τη μη λύση.

 

Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης δεν παραδέχεται ότι η Μόσχα διαδραμάτισε αρνητικό ρόλο και είπε στον Παυλίδη ότι ο ίδιος δεν κατάλαβε να ήταν το πρόβλημα μας οι Ρώσσοι. Αν το πιστεύει είναι πραγματικά πολύ λυπηρό, αν όχι τραγικό, ο συνομιλητής μας να μην έχει αντίληψη των γεωπολιτικών συμφερόντων που διακυβεύονται από τη λύση του Κυπριακού και να μην έχει παραστάσεις από τις εξαρτήσεις και τη διαφθορά που επηρεάζουν εθνικές αποφάσεις, αλλά έχει τη φιλοδοξία να κυβερνήσει τη χώρα.

 

Το πραγματικό πλαίσιο Γκουτέρες, όπως το παρέδωσε ο Άιντα στις πλευρές.	Το χαλκευμένο πλαίσιο Γκουτέρες όπως το διαμόρφωσε ο Αναστασιάδης με τους συνεργάτες του.	Η αποτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το τι είχε συμβεί στο Καν Μοντανά.

Μακάριος Δρουσιώτης

07/01/2022