• Παρασκευή 26 Απριλίου 2024

Άρθρα | Επικαιρότητα

Η ρωσική εισβολή και η κυπριακή υποτέλεια

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να είχε σχεδιαστεί από ένα εγχειρίδιο βασισμένο στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο: Οι ίδιες αιτιάσεις, τα ίδια επιχειρήματα και η ίδια ρητορική: Περικύκλωση από εχθρούς, γενοκτονία ομοεθνών και ειρηνευτική επιχείρηση, όχι εισβολή. Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο οργανώθηκε και εκτελέστηκε η απόσχιση της Οσετίας και της Απχαζίας στη Γεωργία. Τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για τη Γεωργία (όπου δεν υπάρχει βέτο της Ρωσίας) θα μπορούσαν κάλλιστα να αναφέρονταν στην Κύπρο, η οποία ωστόσο απείχε από τις ψηφοφορίες για να μην κακοφανεί στη Ρωσία.

 

Τα «περί πολιτικής αρχών» της Ρωσίας στο Κυπριακό, που ακόμη και πριν λίγες μέρες επανέλαβε ο Πρόεδρός μας στη συνέντευξή του στον Άλφα, δεν είναι μόνο μια αυταπόδειχτη γελοιότητα, αλλά κάτι πολύ χειρότερο: υποτέλεια στο πιο αυταρχικό καθεστώς της υφηλίου το οποίο έβαλε πλάτες στην εισβολή του 1974 και έπεισε το θύμα ότι είναι ο προστάτης του.

 

Ο ρόλος της Ρωσίας

Να μου επιτρέψει ο αναγνώστης να υπενθυμίσω ότι ήμουν ο πρώτος που δημοσίευσε το 2014 μια ολοκληρωμένη μελέτη για τον ύπουλο ρόλο της Σοβιετικής Ένωσης το 1974, στο βιβλίο μου «Η Εισβολή και οι Μεγάλες Δυνάμεις». Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μας βοηθά να κατανοήσουμε μερικές σκληρές πραγματικότητες από τα δικά μας βιώματα από την εισβολή του ΄74, τα οποία ήταν για δεκαετίες κρυμμένα κάτω από το χαλί.

 

Η Ρωσία θέλει τα γειτονικά της κράτη τα οποία προέκυψαν μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης να είναι υποτελή στη Μόσχα. Όσα κράτη στην ανατολική Ευρώπη πρόλαβαν και εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, γλύτωσαν. Κανένα από αυτά τα κράτη δεν επιθυμεί να τεθεί ξανά υπό ρωσική επιρροή. Η επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ έχει να κάνει με τις προσδοκίες των Ουκρανών να διατηρήσουν την εθνική και την προσωπική τους ελευθερία. Η εναλλακτική λύση ήταν να γίνουν Λευκορωσία και να κυβερνώνται από έναν Λουκοσένγκο.

 

Είναι πολλοί στην Κύπρο που θεωρούν την κρίση στην Ουκρανία απότοκο ΝΑΤΟϊκής συνωμοσίας, παραβλέποντας το γεγονός ότι οι Ουκρανοί αναζητούν οι ίδιοι ελευθερία, δημοκρατία και ασφάλεια επειδή δεν κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια δίπλα από μια αυταρχική Ρωσία. Είναι οι ίδιοι – που δυστυχώς δεν είναι λίγοι – που θεωρούν το ΝΑΤΟ ως τον κακό μας δαίμονα. Η σοβιετική προπαγάνδα πέρασε σε όλη την κοινωνία, ανεξαρτήτως ιδεολογικών αποκλίσεων, ότι το ΝΑΤΟ σχεδίασε το πραξικόπημα και την εισβολή. Πενήντα χρόνια από τότε δεν υπήρξε κανένα τεκμήριο που να επιβεβαιώνει συνωμοσία του ΝΑΤΟ εις βάρος της Κύπρου. Ο κακός μας δαίμονας είναι η επιλογή της Κύπρου να μείνει έξω από το σύστημα ασφάλειας της Δύσης. Αυτό είχε τίμημα την απώλεια του ενός τρίτου των εδαφών της. Και η εμμονή προς αυτή τη λανθασμένη επιλογή, την απώλεια της ευκαιρίας για την ανακτήση τους.

 

Στη σοβιετικής επινόησης θεωρία ΝΑΤΟϊκής συνωμοσίας εις βάρος της Κύπρου, το 1974, υπάρχει μια υποδιαίρεση η όποια έντεχνα αποκρύφτηκε από την κοινή γνώμη στην Κύπρο, αλλά καλλιεργήθηκε έντονα στην Τουρκία: Το ΝΑΤΟ συνωμότησε με την Ελλάδα για να γίνει η Ένωση. Για τη Ρωσία, η Τουρκία δεν ήταν μέρος της «συνωμοσίας» του ΝΑΤΟ, ήταν θύμα της, και συντονίστηκε μαζί της για να τη ματαιώσει. Από την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974, η Σοβιετική Ένωση έκανε διάβημα στην Ελλάδα με το οποίο δήλωνε ότι δεν θα επέτρεπε «την επικράτηση αυτής της επικίνδυνης εξέλιξης στην Κύπρο και σε μια περιοχή που βρίσκεται κοντά στα σύνορά της». Δηλαδή, η τυχόν επέκταση του ΝΑΤΟ στην Κύπρο μέσω της Ένωσης θεωρείτο για τη Ρωσία απειλή για τη δική της ασφάλεια και έτσι νομιμοποιείτο να παρέμβει. Δεν υπήρχε και ουδέποτε αποδείχτηκε ένα τέτοιο σχέδιο. Όμως η Ρωσία κατάγγελλε νυχθημερόν το ΝΑΤΟ και την Ελλάδα για το πραξικόπημα ως μέρος Νατοϊκής συνωμοσίας, αλλά ουδέποτε την Τουρκία για την εισβολή.

 

Ο Αναστασιάδης εξελέγη με μεγάλες προσδοκίες ότι θα άλλαζε τη μοίρα της χώρας. Δυστυχώς αποδείχτηκε μικρός, ανίκανος, δειλός και διεφθαρμένος για να μπορέσει να φέρει σε πέρας έναν τόσο μεγάλο εθνικό στόχο

 

 

Διαβεβαιώσεις

Η Ρωσία ζήτησε και πήρε από την Τουρκία δύο διαβεβαιώσεις: Δεν θα προσαρτούσε μέρος της Κύπρου και θα αποδεχόταν την επιστροφή του Μακαρίου. Τυχόν προσάρτηση της βόρειας Κύπρου θα είχε αποτέλεσμα την ένωση του νότιου μέρους του νησιού με την Ελλάδα και ντε φάκτο ΝΑΤΟποίηση ολόκληρης της Κύπρου. Και η επιστροφή του Μακαρίου θα εξασφάλιζε συνέχιση της παραμονής της Κύπρου στο Κίνημα των Αδεσμεύτων. Ενεργώντας υπό την επιρροή των Σοβιετικών, ο Μακάριος διολίσθησε στο ατόπημα να καταγγείλει την Ελλάδα για εισβολή στην Κύπρο, ελπίζοντας αφελώς ότι θα επέστρεφε στην εξουσία μετά από μια ήπια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση.

 

Τα γεγονότα αυτά τα καταγράφω σε όλη τους τη λεπτομέρεια στο βιβλίο μου «Η Εισβολή και οι Μεγάλες Δυνάμεις». Μετά την κυκλοφορία του, ο πρέσβης της Ρωσίας ζήτησε, μέσω του «Φιλελευθέρου», το κεφάλι μου, και όλο το πολιτικό σύστημα εν χωρώ με κατάγγειλε ότι υπονόμευσα τις σχέσεις της Κύπρου με τη φίλη χώρα. Είναι πολλά τα γεγονότα που τεκμηριώνουν την ύπουλη ρωσική πολιτική στο Κυπριακό. Σε αυτό το άρθρο θα περιοριστώ μόνο στην πιο κρίσιμη μέρα της νεότερης ιστορίας μας, την 20ή Ιουλίου 1974:

 

20ή Ιουλίου

Όταν συνήλθε το Συμβούλιο Ασφαλείας για να συζητήσει την κατάπαυση του πυρός στην Κύπρο, η Σοβιετική Ένωση δεν έδινε τη συγκατάθεσή της, ζητώντας καταδίκη του πραξικοπήματος. Τελικά υιοθετήθηκε το ψήφισμα 353 το οποίο είχε συνταχθεί πριν από την εισβολή και ζητούσε την απόσυρση του στρατιωτικού προσωπικού από την Κύπρο, εννοώντας τους Έλληνες αξιωματικούς. Ο μόνος συμβιβασμός που δέχτηκε η Ρωσία ήταν μια προσθήκη για κατάπαυση του πυρός και έναρξη συνομιλιών, χωρίς καμιά αναφορά στην Τουρκία. Στις 21 Ιουλίου, ο ηγέτης της ΕΣΣΔ Λεονίντ Μπρέζνιεφ πρότεινε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρίτσιαρντ Νίξον την άμεση υιοθέτηση νέου ψηφίσματος από το Συμβούλιο Ασφαλείας, με το οποίο να ζητείτο από την Ελλάδα η άμεση απόσυρση του στρατιωτικού προσωπικού της, χωρίς καμιά αναφορά στην Τουρκία. Σύμφωνα με ανάλυση του περιεχομένου της επιστολής από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «οι Σοβιετικοί ερμηνεύουν το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας σαν να ζητά την απόσυρση της Ελλάδας».

 

Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε ούτε μια ονομαστική καταδίκη της Τουρκίας για την εισβολή στην Κύπρο. Αυτή την αθλιότητα το κυπριακό πολιτικό σύστημα αποκαλεί «διαχρονική πολιτική αρχών» στο Κυπριακό. Της τουρκικής εισβολής ακολούθησε η διάλυση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ επέβαλαν εμπάργκο στην πώληση όπλων στην Τουρκία, η οποία αντέδρασε κλείνοντας τις αμερικανικές βάσεις παρακολούθησης του πυρηνικού προγράμματος της ΕΣΣΔ. Από τότε τα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας επέβαλλαν τη διατήρηση του στάτους κβο. Αυτή είναι και η μόνη συνεισφορά της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Σε κάθε ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, τα στρατευμένα ΜΜΕ επινοούνται αγγλικές ραδιουργίες εις βάρος της Κύπρου, οι οποίες πάντα καταλήγουν σε «σωτήριες παρεμβάσεις» της Ρωσίας.

 

Βρισκόμαστε υπό επιρροή

Από το 1960 μέχρι σήμερα η Κύπρος βρίσκεται υπό την επιρροή της Ρωσίας, η οποία έχει διεισδύσει σε όλο το φάσμα της πολιτικής ζωής, την οικονομική δραστηριότητα και τα Μέσα Ενημέρωσης, σκοτώνοντας τη μια μετά την άλλη όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει για την επίλυση του Κυπριακού. Σε αυτή την πολύχρονη εξάρτηση υπήρξε ένα κενό τη δεκαετία του ’90 όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Τότε η Κύπρος μπήκε στην ΕΕ. Ακούμε συχνά την απλοϊκή κριτική κατά της Ευρώπης ότι εφαρμόζει πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών, επειδή δεν αποφάσισε μέτρα κατά της Τουρκίας. Η Ευρώπη πήρε πολύ δραστικά μέτρα κατά της Τουρκίας: δέχτηκε την Κύπρο ολόκληρη ως μέλος της με άλυτο το Κυπριακό. Στην ουσία η Ευρώπη γονάτισε την Τουρκία στο Κυπριακό. Στο Κραν Μοντανά, η Τουρκία υποχρεώθηκε να δώσει στην Κύπρο ό,τι ζητούσε για δεκαετίες, αλλά οι τρεις Νίκοι (Αναστασιάδης, Κοτζιάς και Χριστοδουλίδης) τορπίλισαν τις συνομιλίες και άρχισαν να εφαρμόζουν πολιτική αποκλεισμού της Τουρκίας από τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Ανατολικής Μεσογείου. Η Ρωσία, που εισέβαλε στην Ουκρανία επειδή τάχα απειλείται η ασφάλειάς της, ενεθάρρυνε ένα αδύναμο κρατίδιο στην Ανατολική Μεσόγειο να διεκδικεί ρόλο σε μια στρατηγική περικύκλωσης της Τουρκίας. Και αυτό πουλήθηκε στην κοινή γνώμη σαν περισπούδαστη πολιτική συμμαχιών και συνεργασιών, ενώ ήταν μια προβοκάτσια κατά της δημιουργίας κοινών ενεργειακών συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο.

 

Χαφιές 

Το 2014, με αφορμή την προσάρτηση της Κριμαίας, επισκέφθηκε την Κύπρο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Μπάιντεν με μια ολοκληρωμένη πρόταση λύσης του Κυπριακού, αξιοποίησης των υδρογονανθράκων και απεξάρτησης από τις επιρροές της Ρωσίας. Αμέσως μετά την αποχώρηση του Μπάιντεν κινητοποιήθηκε ο ρωσικός παράγοντας. Ο Πρόεδρός μας είπε στους Ρώσους να μην ανησυχούν, και ότι η Κύπρος θα συνέχιζε να κάνει τον χαφιέ της Μόσχας στην ΕΕ, δίνοντας της πληροφόρηση για τις κυρώσεις που συζητούνταν εις βάρος της Ρωσίας. (Όλες οι λεπτομέρειες στο βιβλίο μου Έγκλημα στο Κραν Μοντανά).

 

Η Μόσχα παρέμβηκε και ακύρωσε το σχέδιο Μπάιντεν, διότι μια λύση θα αποκαθιστούσε τη συνοχή του ΝΑΤΟ. Όταν στην τελευταία πρωτοβουλία ηγέρθη στο παρασκήνιο να εγγυηθεί τη λύση το ΝΑΤΟ, ο πρέσβης της Ρωσίας μας κουνούσε το δάκτυλο από τις τηλεοράσεις και δεν βρέθηκε ούτε ένας πολιτικός να τον βάλει στη θέση του. Η Ρωσία δεν χρειαζόταν να επέμβει στην Κύπρο στρατιωτικά για να αποτρέψει την ανάμειξη του ΝΑΤΟ στη λύση, τη βομβαρδίζει εδώ και δεκαετίες με προπαγάνδα και την ελέγχει με την αγορά επιρροής.

 

Καταληκτικά, η ένταξη στην ΕΕ πρόσφερε στην Κύπρο κάποια ασφάλεια, αλλά μόνο η ένταξη στο σύστημα ασφάλειας της Δύσης θα μας προστατεύσει αποτελεσματικά από κάθε κίνδυνο. Αυτή θα ήταν μια νέα στρατηγική, όχι η ανακύκλωση της χρεωκοπημένης αντιδυτικής προσέγγισης. Ο Αναστασιάδης εξελέγη με μεγάλες προσδοκίες ότι θα άλλαζε τη μοίρα της χώρας. Δυστυχώς αποδείχτηκε μικρός, ανίκανος, δειλός και διεφθαρμένος για να μπορέσει να φέρει σε πέρας έναν τόσο μεγάλο εθνικό στόχο. Και το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα είναι το ίδιο εξαρτημένο και κολλημένο στα στερεότυπα, που με το ζόρι εξέδωσαν μια ανακοίνωση καταδίκης της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ όταν έγινε μια αεροπορική επίθεση από το Ακρωτήρι στη Συρία χάλασαν τον κόσμο στις διαμαρτυρίες.


Μακάριος Δρουσιώτης

Πολίτης

27/02/2022