• Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2024

Ντοκιματέρ | Δημοσιεύματα (Π.Α)

"Περιρρέουσα ατμόσφαιρα"

Η "περιρρέουσα ατμόσφαιρα", μελέτη και ομώνυμο ντοκιμαντέρ του Μακάριου Δρουσιώτη, αποτελεί σταθμό στην ανεξάρτητη κριτική δημοσιογραφία στον τόπο μας, για τρεις κυρίως λόγους:

  1. Αναλαμβάνοντας επαγγελματικό κόστος, ο Δρουσιώτης τολμά να αμφισβητήσει την αξιοπιστία, την εγκυρότητα, ως ένα βαθμό και τη σοβαρότητα των πανίσχυρων ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.
  2. Η μελέτη συμβάλλει ώστε οι κάθε λογής εξουσίες να είναι στο εξής κάπως πιο προσεκτικές όταν εκτίθενται στη δημοσιότητα.
  3. Ο μελετητής δίνει ερεθίσματα στους ενεργούς πολίτες και γενικότερα στην κοινή γνώμη για μια πιο κριτική στάση απέναντι στις "ειδήσεις" και στις "αποκαλύψεις" των δελτίων ειδήσεων.

Η έρευνα του Δρουσιώτη καταπιάνεται με τη "συγκλονιστική είδηση" της εξαγοράς συνειδήσεων Κυπρίων από ξένους, σε σχέση με το Δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004. Μια "είδηση" μάλλον κατασκευασμένη, που πήρε μεγάλες διαστάσεις εξαιτίας και των ατυχέστατων δημόσιων τοποθετήσεων από μέρους πολλών ανώτατων πολιτειακών αρχόντων.

 

Όσα κωμικοτραγικά αναδεικνύονται μέσα από την έρευνα και το ντοκιμαντέρ δεν αποτελούν κυπριακή αποκλειστικότητα. Συμβαίνουν και στις πλέον δημοκρατικές και σύγχρονες κοινωνίες.Η διαφορά, ωστόσο, της κυπριακής από τις πιο ώριμες δημοκρατίες είναι ότι στον τόπο μας απουσιάζουν πραγματικά ανεξάρτητοι μηχανισμοί ελέγχου της αυθαιρεσίας των διαφόρων εξουσιών.Στον τόπο μας υπάρχουν ακόμα εμφανή ελλείμματα στον πλουραλισμό και στην ανεξαρτησία των θεσμών, με αποτέλεσμα ο πολιτικός λόγος συχνά να εκφέρεται ως παρωχημένη και κακόγουστη προπαγάνδα.Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται επίσης με την απουσία μιας ισχυρής κοινωνίας πολιτών.

 

Η όλη υπόθεση της "περιρρέουσας ατμόσφαιρας" είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα από πολλές απόψεις.Εξίσου ενδιαφέρουσα όμως είναι και η πλήρης αποσιώπηση της ύπαρξης του ντοκιμαντέρ από το σύνολο των ραδιοτηλεοπτικών μέσων. Απόλυτο σκοτάδι. Ούτε καν τα προσχήματα τηρήθηκαν. Η εκδήλωση προβολής του ντοκιμαντέρ, στην οποία κατατέθηκαν εισηγήσεις από επιφανείς δημοσιογράφους και παρέστησαν εκατοντάδες άτομα, αξιολογήθηκε ως ειδησεογραφικά ασήμαντη.

Σε ένα άλλο κράτος, με πιο σύγχρονους δημοκρατικούς θεσμούς, το όποιο ντοκιμαντέρ, όσο ενοχλητικό ή τολμηρό κι αν θεωρείτο, θα είχε φιλοξενηθεί σε κάποιο τηλεοπτικό κανάλι. Όλο και κάποιο κανάλι θα έδινε βήμα στον ερευνητή και θα διοργάνωνε μια σοβαρή τηλεοπτική συζήτηση γύρω απ΄ όσα πραγματεύεται. Πιθανότατα θα καλούνταν και οι θιγόμενοι να σχολιάσουν, να δώσουν τη δική τους εκδοχή, να υπερασπιστούν τέλος πάντων τον εαυτό τους.

 

Στη Κύπρο δυστυχώς τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μέχρι της στιγμής ουδείς απ΄ όσους εκτίθενται στο ντοκιμαντέρ αισθάνθηκε την υποχρέωση ή την ανάγκη να προβεί σε κάποιο δημόσιο σχόλιο, σε κάποια αντίδραση. Μια στάση πλήρους απαξίωσης, δείγμα μιας νοοτροπίας που μάλλον υπεροψία αποκαλύπτει.Φτάσαμε μάλιστα μέχρι του σημείου ένας σοβαρός, παγκύπριας εμβέλειας, ραδιοσταθμός, ο "Άστρα", να αρνηθεί να διαφημίσει (επί πληρωμή) το ντοκιμαντέρ.

 

Το ντοκιμαντέρ του Δρουσιώτη σχετίζεται με την ποιότητα της δημοσιογραφίας αλλά και της πολιτικής μας ζωής. Σε τελική ανάλυση, πραγματεύεται την ποιότητα και το βάθος της δημοκρατίας μας. Χωρίς να στερείται αδυναμιών, η μελέτη για την "περιρρέουσα ατμόσφαιρα" αποτελεί συμβολή στον πολιτικό μας πολιτισμό. Παρά την απροκάλυπτη προσπάθεια λογοκρισίας της, δυστυχώς με την ανοχή της Ένωσης Συντακτών, είναι μια δουλειά που στο σύντομο μέλλον, όταν θα κατακαθίσει η σκόνη και θα ηρεμίσουν τα πάθη, θα αποτελεί σημείο αναφοράς. Στην ατέρμονη διαδικασία εμβάθυνσης των δημοκρατικών θεσμών και αντιλήψεων σε μια κοινωνία, κριτικές προσεγγίσεις σαν κι αυτή του Μακάριου Δρουσιώτη έχουν μόνο θετική συμβολή.



Δημοσιεύματα

Βασίλης Πρωτοπαπάς

Πολίτης

15/01/2006