Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου 1974
*Αλήθεια, πώς θα ήταν η Κύπρος σήμερα, αν δεν μεσολαβούσε εκείνος ο καταραμένος Ιούλιος του 1974; Πόσο διαφορετική θα ήταν η Λευκωσία χωρίς τόσους πολλούς αδιέξοδους δρόμους; Πόσο κοντά θα ήταν η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας; Πόσο πιο ήρεμος θα ήταν ο κόσμος που θα ζούσε σε αυτό τον παράδεισο στην άκρη στης Μεσογείου; Κι όμως, μια χούφτα προδομένοι χαφιέδες επιχείρησαν το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου για να κάνουν δήθεν την Ενωση και έφεραν την καταστροφή και τον όλεθρο.
*Τα ατέλειωτα «γιατί» της κυπριακής τραγωδίας με απασχολούσαν καθημερινά όταν πρωτοήρθα για να ζήσω στη Λευκωσία και έβλεπα ξημέρωμα τον Πενταδάκτυλο κατάφατσα, με εκείνη την τεράστια σημαία στην πλαγιά του και την επιγραφή «Τι ευτυχία να είσαι Τούρκος». Υστερα, με την πάροδο των χρόνων, άρχισα να συνηθίζω τη νέα «πραγματικότητα». Η συνείδησή μου, όμως, επαναστατούσε κάθε Ιούλιο και κάθε φορά που συνέβαινε κάτι. Οπως συμβαίνει αυτές τις μέρες με τα αδιέξοδα της Γενεύης, τα Στροβίλια, την περιπέτεια των δημοσιογράφων της εφημερίδας «Αβρούπα» και τον Ντενκτάς να γιορτάζει στα κατεχόμενα τα επινίκια.
*Είχα, λοιπόν, κατά νου να γράψω σήμερα ένα κείμενο για το πώς θα ήταν η Κύπρος, εάν δεν γινόταν το πραξικόπημα, δηλαδή, η πρώτη φάση της τουρκικής επέμβασης στην Κύπρο, για να δημιουργηθεί αυτό το τερατούργημα της κατοχής, όταν διάβασα ένα κείμενο του Τουρκοκύπριου Χασάν Μπιτζάκ στην εφημερίδα «Αβρούπα» (σε μετάφραση Σπύρου Αθανασιάδη) με τον τίτλο «Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου», το οποίο με τιμή θα υπέγραφα. Να λοιπόν που υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι που δεν είναι ευτυχισμένοι που τους έκαναν Τούρκους. Και υπάρχουν άνθρωποι ένθεν και ένθεν της γραμμής Αττίλα που έχουν κοινές έγνοιες και ανησυχίες.
*Γράφει ο Χασάν: «Πολλές φορές σκέφτομαι: αν δεν συνέβαιναν τα γεγονότα της 15ης Ιουλίου 1974, οι Ελληνοκύπριοι που ζούσαν στο Βορρά θα παρέμεναν στις εστίες και στα κτήματά τους. Δεν θα υπήρχαν οι πλούσιοι που σήμερα πλούτισαν με τα λάφυρα του πολέμου. Δεν θα υπήρχαν κάποιοι οι οποίοι, μετά τον πόλεμο, καβάλησαν το καλάμι. Η πατρίδα μου δεν θα είχε μοιραστεί στα δύο. Θα είχα το δικαίωμα να επισκεφθώ οποιοδήποτε σημείο της πατρίδας μου.
*»Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου, δεν θα υπήρχε το κύμα εποίκων από την Τουρκία προς τη Β. Κύπρο. Δεν θα συναντούσα, όπως συναντώ σήμερα, συρματοπλέγματα. Τα οδοφράγματα από μπετόν και συρματόπλεγμα δεν θα μου απαγόρευαν να πάω όπου ήθελα. Δεν θα επιθυμούσα να δω το υπόλοιπο μισό της πατρίδας μου που για 25 χρόνια δεν είδα. Θα μπορούσα να περπατώ στην καταπληκτική ακτή της Λάρνακας. Θα συνέχιζαν εκείνα τα μοναδικά πανηγύρια στη Λάρνακα, στην Κοφίνου, στο Μαρί.
*»Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου, δεν θα είχαμε ελληνοκυπριακές διαδηλώσεις στα "σύνορα". Οι Ελληνοκύπριοι δεν θα έχαναν περιοχές, όπως η Μόρφου, η Κερύνεια, η Λάπηθος, η Βασίλεια, ο Καραβάς, ο Αγ. Επίκτητος, το Μπέλα Παΐς, ο Αγ. Αμβρόσιος, η Ακανθού,. ο Δαυλός, ο Γερόλακκος, η Λύση, το Δίκωμο, η Αφάνεια, η Κυθραία, η Καρπασία, το Βαρώσι και τα άλλα χωριά και πόλεις που βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της νήσου.
»Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου, δεν θα δολοφονούνταν μακαριακοί Ελληνοκύπριοι κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος. Δεν θα συνέβαιναν οι σφαγές στα χωριά Σανταλάρη και Μαράθα. Δεν θα είχαμε την επέμβαση της Τουρκίας και λόγω αυτής τους νεκρούς Τούρκους στρατιώτες. Δεν θα υπήρχε η επιθυμία να παραμείνουν στα σπίτια που γεννήθηκαν οι πρόσφυγες. Δεν θα καταλαμβάνονταν οι περιουσίες κανενός. Οι Ελληνοκύπριες γυναίκες δεν θα βρίσκονταν στα "σύνορα" με φωτογραφίες των παιδιών, των συζύγων και των αδελφών τους. Δεν θα σταματούσε ο ήχος των καμπάνων στο βορρά και του εζανιού στο νότο.
*»Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου, δεν θα υπήρχε το λαθρεμπόριο ζώων. Οσοι Τουρκοκύπριοι μετέβαιναν μέσω Πύλας στον ελληνοκυπριακό τομέα, δεν θα σύρονταν στα δικαστήρια. Δεν θα είχαμε θανάτους Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να αποζημιωθούν για την περιουσία τους που εγκατέλειψαν στο νότο και ως εκ τούτου πέθαναν από το μαράζι τους.
*»Αν δεν υπήρχε η 15η Ιουλίου, η εντός των τειχών Λευκωσία δεν θα μετατρεπόταν σε σκουπιδότοπο. Η πιο μεγάλη παραφίνη στην ιστορία της Κύπρου ήταν το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου».
Μακάριος Δρουσιώτης
Ελευθεροτυπία
19/07/2000