Μια αποτίμηση του αγώνα της ΕΟΚΑ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ πενήντα χρόνια από την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. Με την ευκαιρία αυτή, το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης και τα διάφορα παρακλάδια του, οργανώνουν σειρά εκδηλώσεων με την οικονομική συνδρομή και την πολιτική υποστήριξη του κράτους. Η ΕΟΚΑ είναι οπωσδήποτε ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς της νεότερης ιστορίας μας και συμβολίζει τον αγώνα των Ελληνοκυπρίων για ελευθερία. Αυτή είναι η θετική αποτίμηση της περιόδου 1955-1959, στην οποία εστιάζεται όλη η προσοχή. Όμως, πενήντα χρόνια μετά, θα έπρεπε να είχαμε αποκτήσει την ωριμότητα να δούμε και την υπόλοιπη εικόνα, της αρνητικής επίδρασης του αγώνα της ΕΟΚΑ στην ιστορική πορεία της Κύπρου.
ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΙΤΕΣ ΟΙ ΤΙΜΕΣ σε όσους έπεσαν για τα πιστεύω τους. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνεται εις βάρος της ιστορικής αλήθειας. Ούτε να χρησιμοποιείται ως μέσο για την απόκτηση ανταλλαγμάτων, υλικών και πολιτικών. Ο τρόπος με τον οποίο τιμάται η ΕΟΚΑ, αρμόζει μόνο σε δικτατορικά καθεστώτα, τα οποία αναγνωρίζουν μια και μόνο αλήθεια. Οτιδήποτε πέραν της διαμορφωμένης αλήθειας είναι εχθρικό, υπονομευτικό και ιερόσυλο.
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ τα σχολεία, από το νηπιαγωγείο μέχρι και το πανεπιστήμιο έγιναν φυτώρια εθνικισμού. Τα παιδιά μας, αντί να βοηθούνται να αποκτήσουν κριτική σκέψη, αντί να παροτρύνονται να αμφισβητούν οτιδήποτε δεν υποστηρίζεται από στέρεα επιχειρήματα, γίνονται από τα πρώτα τους χρόνια δέκτες μιας ανελέητης προπαγάνδας, μέσω της τυποποιημένης γνώσης, η οποία φιλτράρεται από το λεγόμενο Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης ΕΟΚΑ και παράγει χειροκροτητές αντί ελεύθερους πολίτες.
Η ΕΟΚΑ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ την αυτοθυσία και τον πατριωτισμό ορισμένων εκ των μελών της, ο οποίος, ως ιδανικό, πρέπει να γίνεται σεβαστός, είχε μια δραματικά αρνητική επιρροή στη δημοκρατική εξέλιξη της κυπριακής κοινωνίας. Λόγω της φύσης του αγώνα και της ιδεολογίας που πρέσβευε ο αρχηγός της Γ. Γρίβας, απαγόρευσε δια της βίας την ελευθερία σκέψης και έκφρασης. Η διαφωνία ήταν προδοσία και ενίοτε τιμωρείτο με θάνατο. Μια ολόκληρη παράταξη, η Αριστερά, στιγματίστηκε, χωρίς κανένα στοιχείο, ότι συνεργαζόταν με την Ιντέλιτζενς Σέρβις. Η ΕΟΚΑ ακύρωσε τη συλλογικότητα και επέβαλε το "εις και μόνος", για τον Μακάριο.
ΟΤΑΝ Η ΕΟΚΑ ΔΙΧΑΣΕ τους Ελληνοκύπριους σε πατριώτες και προδότες (230 Ελληνοκύπριοι έχασαν τη ζωή τους από την ΕΟΚΑ, έναντι 105 Εγγλέζων), μοιραία συνέβαλε και στο διχασμό του πληθυσμού σε Έλληνες και Τούρκους. Η ΕΟΚΑ, με τη δράση της, έδωσε την ευκαιρία στους Τουρκοκύπριους εθνικιστές να ιδρύσουν την ΤΜΤ. Αν μελετήσει κανείς τη δραστηριότητα των δύο οργανώσεων θα μείνει έκπληκτος από τις ομοιότητες τους. Αυτός ο διχασμός μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, Δεξιών και Αριστερών, κληροδοτήθηκε ως κατάρα στη νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ με τη λήξη του αγώνα του 1959. Ήταν τα ιδεολογικά κατάλοιπα της ΕΟΚΑ και της ΤΜΤ που υπονόμευσαν τις συμφωνίες της Ζυρίχης, τις οποίες ο κ. Παπαδόπουλος χαρακτήρισε πρόσφατα ως ευλογία. Ήταν το έπος της ΕΟΚΑ που επιχείρησαν να επαναλάβουν ο Γρίβας και οι συνεργάτες του, όταν ίδρυσαν την ΕΟΚΑ Β και ισοπέδωσαν το ραγισμένο από το 1963 οικοδόμημα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πολλούς από αυτούς τους αναγνωρίζουμε σήμερα να φιγουράρουν είτε ως στελέχη του ΣΙΜΑΕ με παχυλούς μισθούς, είτε στην πρώτη γραμμή των εκδηλώσεων "μνήμης και τιμής" που δεν έχουν τέλος, προφανώς διότι οι ενοχές τους, τους επιβάλλουν την ανάγκη να επιβεβαιώνονται ως πατριώτες και αγωνιστές μέχρι τέλους της ζωής τους.
ΟΤΑΝ, ΛΟΙΠΟΝ, ΣΒΗΣΟΥΝ τα φώτα των λαμπρών τελετών για τα πενηντάχρονα της ΕΟΚΑ, οφείλουμε ως κοινωνία να φυλάξουμε τις φουστανέλες στα ντουλάπια και να αρχίσουμε να βλέπουμε με αυτοκριτική το παρελθόν μας. Να διδαχτούμε από αυτό και να αρχίσουμε να εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας κατά τρόπο που να αποκτήσουν αντανακλαστικά και να είναι σε θέση να διαχειριστούν το μέλλον τους καλύτερα από τους πατεράδες τους. Αυτό το παραμύθι με τις στρατιές των αγωνιστών, ενώ η μισή μας χώρα είναι σκλαβωμένη και η άλλη μισή δεν είναι ακόμη πρόθυμη να αποδεχτεί την άλλη κοινότητα, πρέπει κάποτε να σταματήσει.
Μακάριος Δρουσιώτης
01/04/2005