Μακαριος Δρουσιώτης

Το Σάββατο 13.5.2023 δημοσιεύτηκε εδώ ότι η Ανεξάρτητη Επιτροπή Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας δικαίωσε προσφυγή του Τζο Λόου εναντίον απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για αποστέρηση της υπηκοότητάς του. Η αιτιολογία για την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ήταν πως ο Τζο Λόου απέκτησε το διαβατήριο με δόλο και ψευδείς παραστάσεις. Η «ανεξάρτητη» Επιτροπή αποφάνθηκε ότι δεν υπήρχαν στοιχεία στο φάκελο που να τεκμηριώνουν κάτι τέτοιο. Στο σημερινό, δεύτερο άρθρο της σειράς, παρουσιάζονται όλα τα στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι ΜΟΝΟ δόλος και ψευδείς παραστάσεις υπήρξαν στη διαδικασία πολιτογράφησης του Τζο Λόου.

 

Ο Τζο Λόου ήταν σύμβουλος του πρωθυπουργού της Μαλαισίας Νατζίπ Ραζάκ και θεωρείται ο εγκέφαλος ενός σκανδάλου υπεξαίρεσης 4,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το επενδυτικό ταμείο 1Malaysia Development Berhad (1MDB). Το σκάνδαλο ξέσπασε το πρώτο μισό του 2015 και ο Τζο Λόου αναζήτησε προστασία από την Κύπρο μέσω του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (ΚΕΠ).

 

Το επενδυτικό ταμείο 1MDB δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση της Μαλαισίας για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, μεταξύ 2009 και 2015. Τα χρήματα υπεξαιρέθηκαν από υψηλόβαθμους αξιωματούχους του ταμείου και τους συνεργάτες τους. Στη συνέχεια ξεπλύθηκαν μέσω μιας σειράς πολύπλοκων συναλλαγών και εταιρειών-κελύφη (shell companies) με τραπεζικούς λογαριασμούς στη Σιγκαπούρη, την Ελβετία, το Λουξεμβούργο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η υπεξαίρεση των πόρων του ταμείου 1MDB χαρακτηρίστηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ως το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο στην ιστορία.[1]

 

Tον Φεβρουάριο του 2015, o ρόλος του Τζο Λόου στο σκάνδαλο ήταν στην πρώτη σελίδα της New York Times.[2] Σύμφωνα με έρευνα του Προγράμματος Διερεύνησης Υποθέσεων Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς (OCCRP), στα μέσα του 2015 οι τράπεζες ήταν όλο και πιο επιφυλακτικές απέναντι στον Τζο Λόου, το ίδιο και οι κυβερνήσεις. Διεξάγονταν εναντίον του έρευνες από τις διωκτικές αρχές της Σιγκαπούρης και της Ελβετίας, ενώ τον πλησίαζαν και οι αμερικανικές αρχές. «Χρειαζόταν ένα ασφαλές καταφύγιο τόσο για τον εαυτό του όσο και για τα χρήματά του», και το αναζήτησε στην Κύπρο, γράφει το OCCRP.[3]

 

Τον Μάιο του 2015, ο Τζο Λόου υπέγραψε συμφωνία με την Henley & Partners, την πιο γνωστή εταιρεία για την απόκτηση υπηκοότητας μέσω επένδυσης στον κόσμο, για να του παράσχει τις υπηρεσίες της. Η Henley & Partners ανέθεσε στον διεθνή οίκο Thomson Reuters να κάνει έρευνα δέουσας επιμέλειας (due diligence) για τον Τζο Λόου. H Thomson Reuters παρέδωσε τα αποτελέσματα στις 2 Ιουνίου 2015. Η έρευνα κατέδειξε ότι είχε πρόβλημα ως πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο, είχε κατηγορίες εναντίον του για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και κατηγορείτο για απάτη και παραβίαση χρηματοπιστωτικών κανονισμών.[4]

 

Η Henley & Partners συμβλήθηκε με την εταιρεία παροχής υπηρεσιών FidesCorp, που εδρεύει στη Λευκωσία, την οποία χρησιμοποίησε ως «ασπίδα για να αποφύγει τον έλεγχο της σχέσης της με τον Τζον Λοου».[5] Η FidesCorp είχε υποβάλει συνολικά 119 αιτήσεις πολιτογράφησης, οι οποίες αφορούσαν εκατοντάδες διαβατήρια.[6] Διευθύνων σύμβουλος της FidesCorp ήταν ο Σάββας Πογιατζής, γαμπρός τότε του προέδρου της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη, ο οποίος είχε στενή συνεργασία με τον πρόεδρο Αναστασιάδη σε άλλες σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς.[7] Ο Συλλούρης χρησιμοποιούσε την ιδιότητά του ως δεύτερου τη τάξει πολιτειακού αξιωματούχου, για να προωθεί αιτήσεις πολιτογράφησης.[8]

 

Εκείνη την περίοδο ιδρύθηκε και η εταιρεία Donnica Management Ltd. H Donnica ήταν μέρος ενός δαιδαλώδους ιδιοκτησιακού καθεστώτος με το οποίο ήταν συνδεδεμένοι ο εκπρόσωπος της Henley & Partners στην Κύπρο Γιάννης Τρισόκκας και η Ha Thi Hong Gam,[9] διευθύντρια της Henley & Partners στο Βιετνάμ. Η Donnica ήταν μια εταιρεία βιτρίνα, πίσω από την οποία βρίσκονταν άλλες εταιρείες συνδεδεμένες με συνεργάτες της Henley & Partners στην Κύπρο. Η Donnica έκανε συμφωνία με την Αρχιεπισκοπή, για την απόκτηση εκκλησιαστικής γης στην τουριστική περιοχή της Αγίας Νάπας. Η εταιρεία σχεδίαζε να ανεγείρει επαύλεις και να τις πωλήσει στο πλαίσιο του ΚΕΠ. Τις επαύλεις θα ανέγειρε η εταιρεία Skyprime, η οποία είναι συνδεδεμένη με την Donnica και ήταν μακροχρόνιος συνεργάτης της Henley & Partners στην Κύπρο.[10] Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες όλων αυτών των εταιρειών είναι κρυμμένοι πίσω από την εταιρεία Memphisco (Nominees) Ltd, που ανήκει στο δικηγορικό γραφείο Τσίτσιος & Συνεργάτες, στο οποίο καταλήγουν όλες οι συνδεδεμένες εταιρείες.[11]

 

Το οικόπεδο της Άντρης

Λόγω της συμφωνίας αυτής, στην εικόνα μπήκε και ο τέως αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος (πέθανε το 2022). Ο Χρυσόστομος είχε ιδιαίτερη σχέση με τον Αναστασιάδη, η οποία είχε οικονομικές προεκτάσεις. Μία περίπτωση αθέμιτης οικονομικής συναλλαγής μεταξύ των δύο είδε το φως της δημοσιότητας το 2014. Τον Απρίλιο της χρονιάς εκείνης διέρρευσε στην εφημερίδα Ο Φιλελεύθερος το συμβόλαιο αγοράς από την Άντρη Αναστασιάδη, σύζυγο του Προέδρου, ενός οικοπέδου της Αρχιεπισκοπής. Το ακίνητο, έκτασης 1739 τ.μ., που αντιστοιχούσε σε τρία οικόπεδα, βρισκόταν σε μια από τις πιο προνομιακές περιοχές της Λεμεσού και εφαπτόταν της οικίας του ζεύγους Αναστασιάδη. Η τιμή πώλησης ήταν €496.000 και ήταν κατά πολύ υποτιμημένη για την περιοχή και το μέγεθος της έκτασης.[12]  Σύμφωνα με τους όρους του συμβολαίου, με την υπογραφή του, στις 3 Φεβρουαρίου 2014, η Άντρη Αναστασιάδη κατέβαλε  στην Αρχιεπισκοπή €40.000 σε μετρητά, και θα κατέβαλλε άλλες €160.000 μέχρι το τέλος Απριλίου 2014. Για τον σκοπό αυτό υπέβαλε το συμβόλαιο στην Τράπεζα Κύπρου για να εξασφαλίσει δάνειο, απ’ όπου και διέρρευσε. Τις υπόλοιπες €300.000 θα τις πλήρωνε σε 75 άτοκες μηνιαίες δόσεις των €4.000.

 

Ο τρόπος με τον οποίο συμφωνήθηκε να πληρωθεί το ακίνητο είναι μια κλασική περίπτωση ξεπλύματος χρήματος. Η προκαταβολή των €40.000 σε μετρητά, και όχι με έμβασμα, σημαίνει ότι η οικογένεια είχε αποθέματα μετρητών. Επίσης, η συμφωνία για 75 δόσεις των €4.000 παραπέμπει στην ίδια κατεύθυνση. Το ίδιο ισχύει και για το δάνειο των €160.000, το οποίο επίσης κάλλιστα μπορούσε να εξυπηρετείται με μετρητά. Επειδή δεν ήταν δόκιμο να αγοράσει ο Πρόεδρος ένα ακίνητο και να το πληρώσει με €496.000 σε μετρητά, επινόησε αυτές τις ρυθμίσεις για να ξεπλύνει χρήματα που είχε στην κατοχή του από άδηλους πόρους.

 

Δύο μήνες πριν τη συμφωνία για την αγορά του οικοπέδου, το Υπουργικό Συμβούλιο είχε εγκρίνει την παραχώρηση στην Αρχιεπισκοπή κρατικής γης μεγάλης αξίας στην Αγία Νάπα, με αντάλλαγμα απαλλοτρίωση εκκλησιαστικής γης στη Λευκωσία. H Αρχιεπισκοπή είχε αιτηθεί την ανταλλαγή από το 2011, αλλά το αίτημά της δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί με βάση την κείμενη νομοθεσία. Στις 10 Οκτωβρίου 2013, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το αίτημα της Αρχιεπισκοπής, θεωρώντας την ως εξαιρετική περίπτωση.[13]

 

Συνομιλητής του Αρχιεπισκόπου στη συμφωνία που έκανε με την εταιρεία Donnica για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής γης στην Αγία Νάπα ήταν ο Χρίστος Χαρτούμπαλος. Σε κατάθεσή του στην Επιτροπή Νικολάτου, ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος είπε ότι ο ίδιος προσωπικά είχε διαπραγματευτεί την πώληση της γης, αλλά δεν γνώριζε το όνομα της εταιρείας που την απέκτησε. «Εγώ ξέρω τον Χαρτούπαλλο, ο οποίος έρχεται τακτικά μέχρι σήμερα, έρχεται τακτικά και τον βλέπω», είπε.[14] Ο Χρίστος Χαρτούμπαλος έχει εγκληματικό ιστορικό. Kαταδικάστηκε το 2000 για απόσπαση χρημάτων με ψευδείς παραστάσεις, πλαστοπροσωπία και συγκάλυψη, με συγκατηγορούμενο τον Αντώνη Φανιέρο, ο οποίος θεωρείτο νονός του υπόκοσμου.

 

Ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ήταν περισσότερο αφελής παρά απατεώνας, και τύγχανε εκμετάλλευσης από τους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης, οι οποίοι, λόγω της σχέσης που είχε με τον Αναστασιάδη, τον χρησιμοποιούσαν ως μεσάζοντα για την επιτάχυνση των αιτήσεων πολιτογράφησης. Ο Αρχιεπίσκοπος είχε το ελεύθερο από τον Αναστασιάδη να επικοινωνεί με τους υπουργούς και τις κρατικές υπηρεσίες, και να ζητεί εξυπηρετήσεις. «Έχω στείλει πολλές επιστολές, σε πάρα πολλούς Υπουργούς. Δεν μπορώ να θυμηθώ, διότι είναι εκατοντάδες, για να μην πω χιλιάδες οι επιστολές που έχω στείλει μέχρι τώρα και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στους Υπουργούς και σε Γενικούς Διευθυντές»,[15] είπε ο Αρχιεπίσκοπος σε κατάθεσή του στην Επιτροπή Νικολάτου. Ωστόσο, ο Αρχιεπίσκοπος ήταν μόνο ένα γρανάζι σε αυτό το σύστημα διαφθοράς. Πίσω από αυτό το κύκλωμα ταχύρρυθμης διαδικασίας πολιτογράφησης του Τζο Λόου υπήρχε ένα άλλο, πανίσχυρο, αόρατο χέρι, το οποίο παρενέβαινε και παραμέριζε κάθε εμπόδιο που προβαλλόταν.

 

Τα έξι εκατομμύρια

Οι εταιρείες που αξιοποίησαν τη γη της Αρχιεπισκοπής στην Αγία Νάπα ήταν συνδεδεμένες με τη Henley & Partners, και οι αναπτύξεις που έγιναν ήταν προσαρμοσμένες στα κριτήρια του ΚΕΠ. Σύμφωνα με στοιχεία που καταγράφονται στο πόρισμα της Επιτροπής Νικολάτου, στο τεμάχιο όπου βρίσκεται η έπαυλη του Τζο Λόου ανεγέρθηκαν συνολικά επτά επαύλεις και διατέθηκαν όλες στο πλαίσιο του ΚΕΠ. Για τις έξι επαύλεις, η τιμή πώλησής τους ήταν περίπου 2,3 εκατομμύρια, ενώ εκείνη του Τζο Λόου πωλήθηκε 6 εκατομμύρια.[16]

 

Υπάρχει εύλογη εξήγηση για την υπερτιμολόγηση της έπαυλης που συμφώνησε να αγοράσει ο Τζο Λόου: Το 2015, όταν προωθείτο η πολιτογράφησή του, το ύψος της επένδυσης που απαιτείτο από το ΚΕΠ ήταν 5 εκατομμύρια ευρώ, ενώ υπήρχε και η δυνατότητα των συλλογικών επενδύσεων με 2,5 εκατομμύρια. Ο Τζο Λόου ενδιαφερόταν να αγοράσει διαβατήριο, και το ήθελε αμέσως. Αποδέχθηκε να αγοράσει μία έπαυλη 5 εκατομμύρια, όσο ήταν και το όριο της ατομικής επένδυσης, συν 250.000 ΦΠΑ. Το κυπριακό κράτος χρέωνε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% στις βίλες των επενδυτών του ΚΕΠ, επειδή τις κατέτασσε στην κατηγορία της πρώτης κατοικίας.[17] Επίσης, συμφώνησε να πληρώσει 660.000 ευρώ προμήθεια στη Henley & Partners και 60.000 ευρώ για έξοδα διεκπεραίωσης της αίτησης.[18] Το επιπλέον ποσό σε σύγκριση με τις αντίστοιχες χρεώσεις του ντιβέλοπερ στην ίδια περιοχή παρείχε ένα μαξιλάρι 3 περίπου εκατομμυρίων, το οποίο προφανώς προοριζόταν για μίζες προώθησης της εξαιρετικά προβληματικής αίτησης του Τζο Λόου.

 

Η πολιτογράφηση του Τζο Λόου απασχόλησε την Επιτροπή Καλογήρου, η οποία ετοίμασε ειδική έκθεση για την περίπτωσή του.[19] Η έκθεση αυτή εμπλουτίστηκε στη συνέχεια από την Επιτροπή Νικολάτου, με πρόσθετες πληροφορίες. Το έγγραφο αυτό της Επιτροπής Νικολάτου, έκτασης 37 σελίδων, περιέχει πληθώρα πληροφοριών για το παρασκήνιο πολιτογράφησης του Τζο Λόου.[20]

 

Ο Τζο Λο, για να μη φαίνεται ο ίδιος, είχε εγγράψει δύο εταιρείες στην Κύπρο μέσω των οποίων θα έκανε την επένδυση, την Damarion Holdings Ltd και την Beagan Management Ltd. Και οι δύο είχαν έδρα το γραφείο του Σάββα Πογιατζή. Στις 16 Ιουνίου 2015, ο Τζο Λόου άνοιξε προσωπικό λογαριασμό στην Τράπεζα Κύπρου, καθώς και λογαριασμούς για τις δύο εταιρείες του.[21]

 

Στις 21 Ιουνίου 2015, ο συνεργάτης της Henley & Partners στην Κύπρο Γιάννης Τρισόκκας έστειλε email στον Τζο Λόου και τον ενημέρωσε για τα επόμενα βήματα για την υπογραφή των συμβολαίων αγοράς της βίλας. Ο Τρισόκκας έδωσε οδηγίες στον Λόου να μεταφέρει το συμφωνηθέν ποσό των 5,96 εκατομμυρίων ευρώ σε καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account) που του είχε ανοίξει το γραφείο παροχής υπηρεσιών FidesCorp.[22] Τρεις μέρες αργότερα, ο Τζο Λόου έκανε το έμβασμα στον πιο πάνω λογαριασμό στην Τράπεζα Κύπρου.[23]

 

Ψεύτικα συμβόλαια 

Ο χρόνος ήταν τόσο πιεστικός, που η εταιρεία Began, την οποία είχε ιδρύσει ο Τζο Λόου ειδικά γι’ αυτόν τον σκοπό, υπέγραψε αμέσως ένα εντελώς πρόχειρο αγοραπωλητήριο συμβόλαιο με την εταιρεία Donnica, για την αγορά μιας έπαυλης αξίας 5 εκατομμυρίων συν το ΦΠΑ. Στις 6 Ιουλίου 2015 υποβλήθηκε από το γραφείο FidesCorp, απευθείας στον υπουργό Εσωτερικών Σωκράτη Χάσικο, αίτηση πολιτογράφησης του Τζο Λόου. Στην αίτηση επισυνάφθηκε το πρόχειρο συμβόλαιο, χωρίς ημερομηνία και χωρίς να είναι καν χαρτοσημασμένο. Ως διεύθυνση μόνιμης διαμονής αναφέρθηκε το άδειο οικόπεδο όπου θα κτιζόταν η έπαυλη. Τον Τζο Λόου συνέστησαν δύο άτομα που εργάζονταν σε εταιρείες που τον εκπροσωπούσαν και «μπορούν να θεωρηθούν ως agents του επενδυτή». [24] Και στο σημείο της αίτησης που όφειλε να αναφέρει τυχόν δικαστικά μέτρα εναντίον του ο Λόου απέφυγε να απαντήσει.

 

Με βάση τα κριτήρια του ΚΕΠ, ο επενδυτής όφειλε να επισυνάψει στην αίτησή του ένα έγκυρο συμβόλαιο αγοραπωλησίας και αποδεικτικά στοιχεία ότι τα χρήματα καταβλήθηκαν πράγματι στον πωλητή. Η αίτηση προωθήθηκε αμέσως στο Υπουργείο Οικονομικών, για αξιολόγηση των οικονομικών κριτηρίων. Στις 29 Ιουλίου 2015, λειτουργός του Υπουργείου Οικονομικών ενημέρωσε τον Σάββα Πογιατζή της FidesCorp «ότι η πολιτογράφηση του Jho Low δεν μπορεί να προχωρήσει», επειδή «δεν είχαν επισυναφθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα» που να επιβεβαιώνουν ότι έγινε η επένδυση.[25] Ο Αρχιεπίσκοπος επικοινώνησε ο ίδιος με το Υπουργείο Οικονομικών και έδωσε διαβεβαιώσεις ότι θα έστελνε ο ίδιος τα έγγραφα που έλειπαν. «Ως έχετε μιλήσει με τον Μακαριώτατο, το αγοραπωλητήριο έγγραφο, πλήρως χαρτοσημασμένο και απόδειξη κατάθεσής του στο Κτηματολόγιο θα σας προωθηθούν από την Αρχιεπισκοπή», ανέφερε ο Σάββας Πογιατζής σε απαντητικό email προς το Υπουργείο Οικονομικών.[26] Ο Πογιατζής ανέφερε επίσης ότι ο Αρχιεπίσκοπος θα προσκόμιζε και την απόδειξη είσπραξης του τιμήματος της επένδυσης. Ο Αρχιεπίσκοπος δεν έστειλε κανένα έγγραφο, αλλά το Υπουργείο Οικονομικών ενέκρινε την οικονομική πτυχή της αίτησης. Στις 25 Αυγούστου 2015, λειτουργός του Υπουργείου Οικονομικών, ενεργώντας «εκ μέρους του γενικού διευθυντή», ενημέρωσε το Υπουργείο Εσωτερικών ότι «o Jho Low πληροί το οικονομικό κριτήριο» για να αιτηθεί κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση.[27] 

 

Αυτή ήταν μια καθ’ ολοκληρία ψευδής βεβαίωση. Σύμφωνα με την ειδική έκθεση της Επιτροπής Νικολάτου για την πολιτογράφηση του Τζο Λόου, «η επένδυση του υπό συζήτηση επενδυτή δεν ικανοποιεί το οικονομικό κριτήριο», επειδή δεν υποβλήθηκαν τα κατάλληλα έγγραφα.[28] Αυτή ήταν η πρώτη σοβαρή παρέμβαση από το αόρατο χέρι, το οποίο μετακίνησε το εμπόδιο της μη συμμόρφωσης με τα οικονομικά κριτήρια.

 

Ο Τζο Λόου, ο οποίος πλήρωσε 6 εκατομμύρια για να αγοράσει διαβατήριο, επειγόταν να το αποκτήσει το συντομότερο, διότι είχε κληθεί για ανάκριση από τις αρχές της Μαλαισίας στις 9 Σεπτεμβρίου 2015 και υπήρχε ο κίνδυνος περιπλοκών στη διαδικασία. Ο Αρχιεπίσκοπος έστειλε, την 1η Σεπτεμβρίου 2015, επιστολή στον υπουργό Εσωτερικών Σωκράτη Χάσικο, λέγοντας ότι ο Τζο Λόου είχε προγραμματίσει επίσκεψη στην Κύπρο για να παραλάβει το διαβατήριο και τον παρακάλεσε να θέσει το αίτημα πολιτογράφησής του προς έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο στη συνεδρία της 3ης Σεπτεμβρίου.[29] Είναι ενδιαφέρον το ότι ο Αρχιεπίσκοπος γνώριζε πού ακριβώς βρισκόταν η αίτηση, αλλά και την ακριβή ημερομηνία σύγκλησης του Υπουργικού Συμβουλίου.

 

Ο Χάσικος ήταν διστακτικός να εγκρίνει την αίτηση, διότι στο προσχέδιο εισήγησης προς το Υπουργικό Συμβούλιο που είχε ετοιμάσει η λειτουργός του Υπουργείου Εσωτερικών Χριστίνα Καούλλα περιέλαβε εκτενείς αναφορές από δημοσιεύματα που είχε εντοπίσει στο διαδίκτυο για την εμπλοκή του Τζο Λόου στο σκάνδαλο του επενδυτικού ταμείου 1MDB. Ανέφερε επίσης την πληροφορία ότι ο Τζο Λόου είχε κληθεί για ανάκριση στις 9 Σεπτεμβρίου 2015.[30]

 

Στις 10 Σεπτεμβρίου, ο Αρχιεπίσκοπος έστειλε και δεύτερη επιστολή προς τον Χάσικο. Ο Τζο Λόου «θα βρίσκεται στην Κύπρο στις 18 Σεπτεμβρίου και θα έχουμε την ευκαιρία να τον συναντήσουμε σε προγραμματισμένη συνάντηση, μετά και από δική του επιθυμία, προκειμένου να συζητήσουμε την προώθηση διαφόρων επενδυτικών έργων σε εκκλησιαστική γη», ανέφερε, και του ζήτησε εξέταση του αιτήματός του για πολιτογράφηση πριν την άφιξή του στην Κύπρο.[31] Την ίδια μέρα που παρέλαβε την επιστολή του Αρχιεπισκόπου, ο Χάσικος ενέκρινε την αίτηση. Το αόρατο χέρι παρενέβη ξανά, και στην τελική εισήγηση προς το Υπουργικό Συμβούλιο διαγράφηκαν οι αναφορές της Καούλλα για εμπλοκή του Τζο Λόου σε αδικήματα οικονομικής φύσης.[32] Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την πολιτογράφηση στις 16 Σεπτεμβρίου 2015 και την επομένη εκδόθηκε το σχετικό πιστοποιητικό από το Υπουργείο Εσωτερικών.

 

Σύμφωνα με την καθιερωμένη πρακτική, όταν εγκριθεί μία αίτηση, ο επενδυτής επισκέπτεται αυτοπροσώπως το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και δίνει τα βιομετρικά του στοιχεία για την έκδοση διαβατηρίου. Επίσης, υπογράφει διαβεβαίωση πίστης προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο, ο Τζο Λόου έδωσε την απαιτούμενη διαβεβαίωση με ένορκη δήλωση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, στις 18.9.2015.[33] Το διαβατήριο και η πολιτική ταυτότητα του Τζο Λόου εστάλησαν στην Αρχιεπισκοπή, από όπου τα παρέλαβε ο ίδιος στις 22 Σεπτεμβρίου, και ταυτόχρονα παρέδωσε μια επιταγή 300.000 ευρώ προς την Αρχιεπισκοπή και μια δεύτερη επιταγή 10.000 ευρώ, που κατατέθηκε στον προσωπικό λογαριασμό του Αρχιεπισκόπου. Στη συνέχεια, ο Αρχιεπίσκοπος του παρέθεσε γεύμα. Οι 310.000 ευρώ ήταν μίζα προς τον Αρχιεπίσκοπο για τη βοήθειά του.[34]

 

Από την καταγραφή των γεγονότων τεκμηριώνεται ότι ο Τζο Λόου εξασφάλισε το διαβατήριο με ψευδείς παραστάσεις. Όλα τα στοιχεία βρίσκονται στο φάκελο που η Επιτροπή Νικολάτου παρέδωσε στον Γενικό Εισαγγελέα Γιώργο Σαββίδη. Η απόφαση της… Ανεξάρτητης Επιτροπής Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας ότι δεν καταδεικνύεται δόλος ή ψευδείς παραστάσεις ή απόκρυψη γεγονότων από τον ενδιαφερόμενο κατά το στάδιο υποβολής και έγκρισης της αίτησης αποτελεί συγκάλυψη, κατόπιν παρέμβασης από το αόρατο χέρι που προστατεύσει τον Τζο Λόου. 

 

Το πρώτο μέρος της έρευνας διαβάστηκε ευρέως και συζητήθηκε από τα ΜΚΔ. Παρά τη σοβαρότητα και την τεκμηρίωση των γεγονότων το σύστημα εξουσίας κάνει τα στραβά μάτια. Εμείς θα συνεχίσουμε.

 

Στο επόμενο: Τα στραβά μάτια στο ξέπλυμα εκατομμυρίων από τον Τζο Λόου

 

[1] «U.S. Seeks to Recover $1 Billion in Largest Kleptocracy Case to Date», ιστοσελίδα του FBI,  20.7.2016.

[2] “Malaysian with connections at home invests in U.S. real estate”, The New York Times, 9.2.2015.

[3] “A Key Player in Malaysia's Biggest-Ever Corruption Scandal Found Sanctuary in Cyprus With Help From a Major London Firm”, OCCRP, 1.2.2021.

[4] Φωτοτυπία της αρνητικής αξιολόγησης δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πολίτης στις 3.11.2019, σε δημοσίευμα υπό τον τίτλο «Κυπριακό διαβατήριο στον Jho Taek Low».

[5] “A Key Player in Malaysia's Biggest-Ever Corruption Scandal Found Sanctuary in Cyprus With Help From a Major London Firm”, OCCRP, 1.2.2021.

[6] Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών, 7.6.2021, σ. 347.

[7] Μακάριος Δρουσιώτης, Η Συμμορία, Κεφάλαιο 3 (σ. 215–302).

[8] Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών, 7.6.2021, σ. 146 και σ. 214.

[9] Όπ. π., σ. 691.

[10] “A Key Player in Malaysia's Biggest-Ever Corruption Scandal Found Sanctuary in Cyprus With Help From a Major London Firm”, OCCRP, 1.2.2021.

[11] Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών, 7.6.2021, σ. 691.

[12] «Ένα φιλέτο για τον πρόεδρο», Ο Φιλελεύθερος, 9.4.2014.

[13] Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών, 7.6.2021, σ. 679.

[14] Κατάθεση του αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’ στην Επιτροπή Νικολάτου, 26.1.2021.

[15] Όπ. π.

[16] Έκθεση της Ερευνητικής Επιτροπής των Κατ’ εξαίρεση Πολιτογραφήσεων Αλλοδαπών Επενδυτών και Επιχειρηματιών, 7.6.2021, σ. 682.

[17] Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, Ειδική Έκθεση αρ. ΥΠΕΣ/01/2020, «Έλεγχος για την παραχώρηση κυπριακής υπηκοότητας στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος», 24.9.2020, σ. 6.

[18] “A Key Player in Malaysia's Biggest-Ever Corruption Scandal Found Sanctuary in Cyprus With Help From a Major London Firm”, OCCRP, 1.2.2021.

[19] Έκθεση Καλογήρου, Παράρτημα 8.

[20] Έκθεση αναφορικά με τον κ. Low Taek Jho – Αρ. Φακ. ΥΠ. ΕΣ. 6.11.4.2.713., Παράρτημα XIII.1 στην έκθεση της Επιτροπής Νικολάτου.

[21] Όπ. π., σ. 26.

[22] “A Key Player in Malaysia's Biggest-Ever Corruption Scandal Found Sanctuary in Cyprus With Help From a Major London Firm”, OCCRP, 1.2.2021.

[23] Έκθεση αναφορικά με τον κ. Low Taek Jho – Αρ. Φακ. ΥΠ. ΕΣ. 6.11.4.2.713., Παράρτημα XIII.1 στην έκθεση της Επιτροπής Νικολάτου, σ. 35.

[24] Όπ. π., σ. 3.

[25] Όπ. π., σ. 5.

[26] Όπ. π.

[27] Όπ. π., σ. 6.

[28] Όπ. π.

[29] Όπ. π., σ. 22, Παράρτημα 4.

[30] Όπ. π., σ. 29, Παράρτημα 8.

[31] «Τον “βάφτισαν” Κύπριο με νονό τον Αρχιεπίσκοπο», Πολίτης, 4.11.2019.

[32]  Έκθεση αναφορικά με τον κ. Low Taek Jho – Αρ. Φακ. ΥΠ. ΕΣ. 6.11.4.2.713., σ. 8.

[33] Όπ. π.

[34] «Όταν ο απατεώνας Τζο Λο συνάντησε τους δικούς μας!», Πολίτης, 31.1.2021.

Μακάριος Δρουσιώτης

15/05/2023